همراهان پيامبر صلى الله عليه و آله براى مباهله كيستند و او چه كسانى را در معرض مجازات الهى قرار مى دهد . آنان با خود گفتند :
إن باهَلَنا بِقَومِهِ باهَلناهُ؛ فاَءنَّهُ لَيسَ بِنَبِيٍ، وإن باهَلَنَا بِأهلِ بَيتِهِ خاصَّةً فَلا نُباهِلُهُ؛ فَإِنَّهُ لا يَقدِم عَلى أهلِ بَيتِهِ إلاّ وهُوَ صادِقٌ . ^۱
اگر به همراه قوم خويش به مباهله با ما آمد، پيامبر نيست و با او مباهله مى كنيم؛ امّا اگر تنها خانواده اش را به مباهله با ما آورد، با او مباهله نخواهيم كرد؛ چرا كه كسى خانواده اش را [براى مباهله] همراه نمى آورد، مگر آن كه راستگو باشد .
طبق قرار قبلى به ميعادگاه رفتند . ناگاه ديدند كه پيامبر خدا همراه با دخترش فاطمه عليهاالسلام و دامادش على عليه السلام و دو نواده كوچك خود (حسن و حسين عليهماالسلام) براى مباهله حاضر شده است . آنان با ديدن اين صحنه حاكى از صداقت پيامبر خدا ، سخت به وحشت افتادند و از مباهله خوددارى كردند و به مصالحه و رعايت شرايط ذمّه تن دادند . ^۲

۲ . فلسفه بعثت پيامبر خدا

پس از شناخت پيامبر خدا، مهم ترين مسئله در زمينه معرفت شخصيت پيامبر اعظم، آشنايى با فلسفه ^۳ بعثت اوست .
فلسفه بعثت پيامبر خاتم ، در اساس، با فلسفه بعثت پيامبران تفاوتى ندارد. تنها تفاوت اين است كه او برنامه ساير پيامبران را تكميل كرده و بدين جهت ، نبوّت به او ختم گرديده است. ^۴
با عنايت به اين نكته، مى توان فلسفه بعثت از نگاه قرآن را در دو عنوان كه حاكى

واقع ، به داورى خواندن خداوند متعال در مورد تصديق و يا تكذيب هر يك از آنان در ادّعاى خويش است .
خداوند متعال به پيامبر خود دستور مى دهد براى اثبات صداقت خود در گفتگو با نصاراى نجران ، بدين ترتيب، آنان را دعوت به مباهله كند :
«فَمَنْ حَآجَّكَ فِيهِ مِنم بَعْدِ مَا جَآءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْاْ نَدْعُ أَبْنَآءَنَا وَأَبْنَآءَكُمْ وَنِسَآءَنَا وَنِسَآءَكُمْ وَأَنفُسَنَا وَأَنفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَل لَّعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَـذِبِينَ ؛ ^۱ پس هر كه در اين [ باره ]پس از دانشى كه تو را [ حاصل ]آمده، با تو محاجه كند، بگو: «بياييد پسرانمان و پسرانتان، و زنانمان و زنانتان، و ما خويشان نزديكمان و شما خويشان نزديك خود را فرا خوانيم، سپس مباهله كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم» .
بى ترديد ، دعوت به مباهله به گونه اى كه در اين آيه آمده است، حكايت از صداقت مدّعى نبوّت دارد؛ زيرا كسى كه به صحّت ادّعاى خود يقين نداشته باشد ، امكان ندارد از مخالفان خود دعوت كند كه : بياييد خداوند را به داورى بخوانيم تا دروغگو را رسوا سازد و شما در همان مجلس دعا ، نتيجه داورى خداوند و مجازات دروغگو را خواهيد ديد !
بديهى است كه ورود به اين ميدان بدون اطمينان به نتيجه آن، معقول نيست ؛ زيرا اگر دعاى مدّعى به اجابت نرسد و مخالف، مجازات نشود، مدّعى رسوا خواهد شد . از اين رو ، پيشنهاد مباهله به مسيحيان، صرف نظر از نتايج آن، بى ترديد ، حاكى از صدق پيامبر خدا در دعوى رسالت است .
پس از ارائه پيشنهاد مباهله توسّط پيامبر خدا ، نمايندگان مسيحيان نجران براى پاسخ دادن به اين پيشنهاد، از ايشان مهلت خواستند تا با بزرگان خود ، مشورت كنند . نتيجه مشاوره آنان ، نكته اى بود مهم كه از نظر روان شناسى ، حاكى از صدق و يا كذب مدّعى نبوّت است . لذا تصميم گرفتند كه در مجلس مباهله حاضر شوند و ببينند كه