145
پيامبر اعظم از نگاه قرآن و اهل بيت

۹۸.امام رضا عليه السلام :خداوند عز و جل به پيامبرش محمّد صلى الله عليه و آله فرمود : «آيا تو را يتيم نيافت و پناه داد؟» . مى فرمايد : مگر نه اين كه تو را دُردانه يافت و مردم را به سوى تو كشاند .

۹۹.مجمع البيان :زمانى كه پيامبر خدا در شكم مادرش بود و يا اندك زمانى پس از ولادت او، پدر بزرگوارش درگذشت و دو ساله بود كه مادرش از دنيا رفت و در هشت سالگى ، جدّ خود را از دست داد.

۱۰۰.علل الشرائعـ به نقل از ابن عبّاس ، در پاسخ به سؤال از آيه «آيا تو را يتيم نيافت و پناه داد ؟» ـ: در حقيقت ، پيامبر خدا از آن رو «يتيم» ناميده شد كه در پهنه زمين ، هيچ كس، از اوّلين و آخرين، نظير او نبود. لذا خداوند عز و جل با برشمردن نعمت هاى خود ، بر او منّت نهاده ، مى فرمايد : «مگر نه اين كه تو را يتيم يافت» ؛ يعنى يگانه و بى مانند ، «پس، پناه داد ؟» ؛ يعنى مردم را به سوى تو كشانيد و فضيلت و ارزش تو را به ايشان شناساند و آنها تو را شناختند .

ج ـ فقر

قرآن

«و تو را تنگ دست يافت و بى نياز گردانيد؟» .

حديث

۱۰۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :فقر، افتخار من است.

۱۰۲.امام على عليه السلامـ در توصيف پيامبران ـ: آنان جماعتى مستضعف بودند و خداوند ، ايشان را با گرسنگى آزمود و با مشقّت ، امتحانشان فرمود... ؛ امّا خداوند سبحان ، فرستادگان خود را صاحبان اراده هاى نيرومند قرار داد و از نظر حالات ظاهرى ، ضعيف و فقير ، امّا توأم با قناعتى كه دل ها و چشم ها را پُر از بى نيازى مى كرد و همراه با نيازمندى و فقرى كه چشم ها و گوش ها را از ناراحتى ، لبريز مى ساخت.

پيامبر اعظم از نگاه قرآن و اهل بيت
144

۹۸.الإمام الرِّضا عليه السلام :قالَ اللّهُ عَزَّوجَلَّ لِنَبيِّهِ مُحَمَّدٍ صلى الله عليه و آله : «أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَـاوَى» يَقولُ : ألَم يَجِدكَ وَحيدا فَآوى إلَيكَ النّاسَ ؟! ۱

۹۹.مجمع البيان :ماتَ أبوهُ [ صلى الله عليه و آله ] وهُوَ في بَطنِ أُمِّهِ ، وقيلَ : إنَّه ماتَ بَعدَ وِلادَتِهِ بِمُدَّةٍ قَليلَةٍ . وماتَت أُمُّهُ وهُوَ صلى الله عليه و آله ابنُ سَنتَينِ ، وماتَ جَدُّهُ وهُوَ ابنُ ثَماني سِنينَ . ۲

۱۰۰.علل الشرائع عن ابن عبّاسـ لَمّا سُئِلَ عَن قَولِ اللّهِ : «أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا فَـاوَى» ـ: إنَّما سُمِّي يَتيما ؛ لِأ نَّهُ لم يَكُن لَهُ نَظيرٌ على وَجهِ الأرضِ مِن الأوَّلِينَ وَالآخِرينَ ، فَقالَ اللّهُ عَزَّوجَلَّ مُمتَنَّا عَلَيهِ نِعَمَهُ : «أَلَمْ يَجِدْكَ يَتِيمًا» أي وَحيدا لا نَظيرَ لَكَ ، «فَـاوَى» إلَيكَ النَّاسَ ، وَعَرَّفَهُم فَضلَكَ حَتَّى عَرَفوكَ . ۳

ج ـ الفَقر

الكتاب

«وَ وَجَدَكَ عَآئِلاً فَأَغْنَى » . ۴

الحديث

۱۰۱.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :الفَقرُ فَخري . ۵

۱۰۲.الإمام عليّ عليه السلامـ في صِفَةِ الأَنبِياءِ ـ: كانوا قَوما مُستَضعَفينَ ، قَدِ اختَبرَهُمُ اللّهُ بِالمَخمَصَةِ ، وَابتَلاهُم بِالمَجهَدَةِ ... ولكنَّ اللّهَ سُبحانَهُ جَعَلَ رُسُلَهُ اُولي قُوَّةٍ في عَزائِمِهِم ، وضَعَفَةً فيما تَرَى الأعيُنُ مِن حالاتِهِم ، مَعَ قَناعَةٍ تَملأُ القُلوبَ وَالعُيونَ غِنىً ، وخَصاصَةٍ تَملأُ الأبصارَ وَالأسماعَ أذىً . ۶

1.عيون أخبار الرضا : ج ۱ ص ۱۹۹ ح ۱ ، الاحتجاج : ج ۲ ص ۴۲۹ ح ۳۰۸ كلاهما عن عليّ بن محمّد بن الجهم ، بحار الأنوار : ج ۱۶ ص ۱۴۲ ح ۵ .

2.مجمع البيان : ج ۱۰ ص ۷۶۵ ، بحار الأنوار : ج ۱۶ ص ۱۳۷ .

3.علل الشرائع : ص ۱۳۰ ح ۱ ، معاني الأخبار : ص ۵۳ ح ۴ ، بحار الأنوار : ج ۱۶ ص ۱۴۱ ح ۴ .

4.الضحى : ۸ .

5.جامع الأخبار : ص ۳۰۲ ح ۸۲۸ .

6.نهج البلاغة : الخطبة ۱۹۲ ، بحار الأنوار : ج ۱۴ ص ۴۶۸ ح ۳۷ .

  • نام منبع :
    پيامبر اعظم از نگاه قرآن و اهل بيت
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدى رى‏شهرى، ترجمه: حمیدرضا شیخى
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2363
صفحه از 284
پرینت  ارسال به