71
تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري

الداعى است . اين كتاب ، بار نخست ، در ضمن الرسائل العشر ابن فهد و ديگر بار با تحقيق فارس حسّون كريم در مجلّه تراثنا (ش ۵۵ و ۵۶ ، رجب ـ ذى حجّه ۱۴۱۹) ، منتشر شده است .

۶ . التعقيبات و الدعوات

سومين كتاب ابن فهد حلى در زمينه دعا التعقيبات والدعوات است . اين رساله موجز (ده صفحه اى) ، با درآمدى در باب راه رسيدن به كمال مطلوب انسانى و ضرورت جهاد با نفس ، آغاز مى شود .
در اين مقدّمه ، چند روايت ، نقل شده است . در ادامه رساله ، ابن فهد ، چندين دعا را كه در تعقيبات نمازهاى واجب خوانده مى شود ، بيان نموده است . احاديث كتاب ، بدون ذكر اسناد و مصدر ، نقل شده اند كه محقّق كتاب ، مصادر آنها را ارائه نموده است . در مواردى نيز دعاهايى بدون اسناد به معصوم و با تعبير «و ممّا يقال عقيب كلّ صلاة» آمده است .
اين رساله ، بر پايه دو نسخه خطّى موجود در كتاب خانه آية اللّه مرعشى كه يكى مربوط به سال ۱۰۶۸ ق ، و ديگرى متعلّق به سده دوازدهم است ، با تحقيق محمّد جواد نور محمّدى ، در دفتر نخست ميراث حديث شيعه (ص۸۳ ـ ۱۰۲) انتشار يافته است .

۷ . البلد الأمين و الدِرع الحَصين ۱

اين كتاب ، شامل دعاها ، تعويذها ، حِرزها ، زيارات ، آداب و سنن شرعى است . از نسخه هاى خطّى كهن آن مى توان به نسخه موجود در مسجد جامع گوهرشاد مشهد ،

1.روضات الجنات، ج ۱، ص ۲۱؛ كشف الحجب والأستار، ص ۸۷ (ش ۳۹۶) ؛ الذريعة، ج ۳، ص ۱۴۳ (ش ۴۹۳)؛ ايضاح المكنون، ج ۱، ص ۱۹۲؛ هدية العارفين، ج ۱، ص ۲۴.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري
70

موحّدى قمى كه توسّط كتابفروشى وجدانى در قم ، انتشار يافته است و ديگرى ، تحقيق بنياد معارف اسلامى قم ، بر اساس نسخه خطّى اى كه در زمان حيات نويسنده ، نگارش يافته و نيز نسخه چاپى آقاى موحّدى . ۱
عناوين ابواب ششگانه كتاب عدّة الداعى عبارت اند از : در ترغيب به دعا ، در اسباب اجابت ، درباره دعا كننده ، در چگونگى دعا ، در ذكر (كه به دعا ملحق است) ، در تلاوت قرآن . خاتمه كتاب نيز در شرح و تفسير اسماى حُسناى الهى است . محتواى كتاب ، شامل احاديث و روايات معصومان عليهم السلام درباره هريك از ابواب ياد شده است كه نويسنده ، گاه در لابه لاى آنها ، خود نيز مطالبى در توضيح برخى مطالب و مسائل ، آورده است .
ابن فهد ، در نقل احاديث ، مصادر و اسانيد خود را ذكر نمى كند ؛ امّا از مصدريابى محقّقان كتاب ، آشكار است كه او از منابع معتبر حديث شيعه ، مانند الكافى ، آثار صدوق (از جمله : كتاب من لايحضره الفقيه ، علل الشرائع ، معانى الأخبار ، ثواب الأعمال ، الخصال، عيون أخبار الرضا عليه السلام و الأمالى) و آثار شيخ طوسى (مانند : تهذيب الأحكام ، مصباح المتهجّد و الأمالى) و كتاب هاى المحاسن ، المؤمن و الدعوات راوندى ، تحف العقول ، مكارم الأخلاق ، الزهد ، دعائم الإسلام ، أعلام الدين ، نهج البلاغة ، كشف الغُمّة ، فلاح السائل والتفسير المنسوب إلى الإمام العسكرى عليه السلام بهره برده است .

۵ . نُبذة الباغى فى ما لا بدّ منه من آداب الداعى ۲

اين رساله ، چكيده و فهرستواره عدّة الداعى است كه توسّط ابن فهد ، انجام پذيرفته است . كتاب نبذة الباغى موجز بوده و فاقد ابواب اوّل ، پنجم ، ششم و خاتمه كتاب عدّة

1.عدّة الداعى، (چاپ بنياد معارف)، ص ۱۵.

2.كشف الحجب والأستار، ص ۵۷۶ (ش ۳۲۳۸)؛ الذريعة، ج ۲۰، ص ۲۰۰ (ش ۲۵۶۹) وج ۳۶ (ش ۱۷۳).

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري
    سایر پدیدآورندگان :
    علی نقی خدایاری و الیاس پور اکبر
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3844
صفحه از 461
پرینت  ارسال به