393
تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري

منتخبى است از وسائل الشيعة ، در سه جلد ، كه در آن اسانيد و مكرّرات ، حذف شده است. ۱
۱۱ . من لا يحضره الامام ، ۲ از محمّد بن حسن حرّ عاملى. اين كتاب ، همان فهرست وسائل الشيعة است كه شامل عناوين باب ها ، تعداد احاديث هر باب ، مضمون احاديث و تمام فتاوايى است كه از ائمه عليهم السلام نقل شده است.
۱۲ . الأنصاف فى النصّ على الأئمة الأشراف من آل عبد مناف يا نصوص ، ۳ از سيد هاشم بن سليمان كتكانى ۴ بحرانى (م ۱۱۰۷ ق). اين كتاب ، در بر دارنده بيش از سيصد روايت است كه در نصّ بر امامت دوازده گانه از اهل بيت عليهم السلام در مصادر سنّى و شيعه وارد شده است. ۵ نام راوى ، اوّل حديث در نظر گرفته شده و هر روايتى را دنباله آن ، به ترتيب حروف ، تنظيم شده است. پايان كتابت اثر به سال ۱۰۹۷ ق ، است.
۱۳ . غاية المرام و حجّة الخصام فى تعيين الإمام من طريق الخاص و العام ، ۶ از سيّد هاشم كتكانى بحرانى. رواياتى كه از طريق سنّى و شيعه در تعيين امامان دوازده گانه و فضايل آنها روايت شده ، در اين كتاب در دو مقدّمه ، به اين ترتيب ، گردآورى شده است:
مقدّمه اوّل ، در تعيين امام و نصّ بر امامت وى ؛
مقدّمه دوم ، در اوصاف و فضائل ائمه عليهم السلام كه در آن ، هر فضيلتى را اوّل از طريق

1.الإيقاظ ، ص ۱۴۲.

2.الذريعة ، ج ۲۲ ، ص ۲۳۰؛ فهرست نسخ خطّى مركز احياى ميراث اسلامى ، ج ۲ ، ص ۱۸۱. صاحب الذريعة در جاى ديگر ، از اين كتاب به من لا يحضره الفقيه تعبير مى كند (ر.ك: الذريعة ، ج ۴ ، ص ۳۵۳).

3.الذريعة ، ج ۲ ، ص ۳۹۸؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۶ ، ص ۱۳۱.

4.وى را به دو نام خوانده اند: ۱. كتكانى (لؤلؤ البحرين ، ص ۶۳؛ طبقات أعلام الشيعة ، قرن ۱۲ ، ص ۸۰۹). ۲. كتكتانى (أعيان الشيعة ، ج ۱۰ ، ص ۲۴۹).

5.الأنصاف فى النصّ على الأئمة الإثنى عشر عليهم السلام ، ص ۲۶.

6.الذريعة ، ج ۱۶ ، ص ۲۱ ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۳ ، ص ۲۸۵.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري
392

پيامبران از آدم تا خاتم ، مرتّب و مبوّب نموده است.
۷ . الإيقاظ من الهجعة بالبرهان على الرجعة، ۱ از محمّد بن حسن حرّ عاملى. مؤلّف ، بيش از ۶۲۰ حديث ، دليل و آيه درباره رجعت ائمه عليهم السلام ، با ذكر مصادر و حذف اسانيد آنها در دوازده باب ، گرد آورده ۲ و به سال ۱۰۷۹ ق ، آن را به پايان رسانده است.
۸ . إثبات الهداة بالنصوص والمعجزات ، ۳ از محمّد بن حسن حرّ عاملى. اين كتاب ، در اثبات امامت ائمه عليهم السلام است به واسطه معجزاتى كه از آنها ديده شده است. در اين كتاب دو جلدى ، بيش از بيست هزار روايت با نزديك به هفتاد هزار سند از ۱۴۲ كتاب شيعه و ۲۴ كتاب اهل سنّت ، نقل شده است. ۴
۹ . الفصول المهمّة فى أصول الأئمة، ۵ از محمّد بن حسن حرّ عاملى. در اين كتاب ، مؤلّف ، احاديث آيات احكام شرعى را در ابواب مختلف فقه و بعضى از احكام ديگر ، با تصريح به مصدر و اسانيد آنها ، در ابوابى كه مى گويد هزار باب خواهد شد ، از كتاب هاى مورد اعتماد و اصول معتبر ، انتخاب كرده و اگر در بابى احاديث كمى نقل شده ، تفصيل را به كتاب وسائل الشيعةى خود ، حواله داده است. در آغاز آن ، مقدّمه اى است داراى دوازده «فايده» در كليّات علم حديث ، تكليف و... .
۱۰ . هداية الأمة إلى أحكام الأئمة عليهم السلام ، ۶ از محمّد بن حسن حرّ عاملى. اين كتاب ،

1.الذريعة ، ج ۲ ، ص ۵۰۶؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۱۵ ، ص ۱۷۱.

2.الإيقاظ من الهجعة ، ص ۴۳۰. وى در أمل الآمل (ج ۱ ، ص ۱۴۴) ، اين تعداد را بيش از ششصد حديث و ۶۴ آيه ذكر مى كند.

3.الذريعة ، ج ۱ ، ص ۱۱؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۹ ، ص ۴۲.

4.الايقاظ من الهجعة ، ص ۱۴۳.

5.الذريعة ، ج ۱۶ ، ص ۲۴۵؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج ۲۵ ، ص ۲۱۴.

6.الذريعة ، ج۲۵ ، ص۱۷۱ ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آية اللّه مرعشى ، ج۲۵ ، ص۱۶۵ ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه آستان قدس ، مجموعه ش۱۵۰۱۰ ؛ فهرست نسخ خطّى كتاب خانه مجلس شوراى اسلامى ، مجموعه ش ۷۲۸۲ .

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري
    سایر پدیدآورندگان :
    علی نقی خدایاری و الیاس پور اکبر
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 3848
صفحه از 461
پرینت  ارسال به