345
تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري

الحديث الخاصة و كتاب جامع المقال فيما يتعلّق بأحوال الحديث والرجال ۱ ، الأربعون حديثا ۲ و مجمع البحرين و مطلع النيرين را نام برد .
۱۹ . خليل بن غازى قزوينى (م ۱۰۸۹ ق). وى فاضل ، علاّمه ، متكلّم ، محقّق ، مدقّق ، فقيه ، محدّث و ثقه بوده است . ۳ بنا به گفته آقا بزرگ ، وى اخبارى مسلك و منكر اجتهاد بوده است. وى ، «روضه» را جزء الكافى نمى دانست؛ بلكه معتقد بود از تأليفات ابن ادريس است. ۴ از آثار وى ، مى توان به دو كتاب معروف الشافى والصافى فى شرح الكافى اشاره كرد.
۲۰ . محمّد بن مرتضى كاشانى ، معروف به فيض كاشانى (م ۱۰۹۱ ق). وى كه از بزرگان علماى اماميّه و نوابغ علمى سده يازدهم هجرى است ، در شهر قم نشو و نما يافت و سپس به كاشان رفت. هنگامى كه سيّد ماجد بن على بحرانى به شيراز آمد ، فيض ، براى بهره بردن از دانش سرشار او و استفاده از محضر ملاّ صدراى شيرازى ، بدان شهر كوچ كرد و پس از فراغت از تحصيل به كاشان بازگشت .
شيخ حرّ عاملى ، وى را دانشمندى فاضل ، ماهر ، حكيم ، متكلّم ، فقيه و محقّق معرّفى مى كند و صاحب لؤلؤة البحرين ، در وصف او مى گويد:
محدّث كاشانى ، فاضل ، محدّث و اخبارىِ سرسخت بوده است. ۵
فيض كاشانى ، در حوزه هاى مختلف ، اعم از اعتقادات ، قرآن ، حديث ، اخلاق ، مناجات و... ، آثارى به زبان فارسى و عربى دارد و به قول سيّد نعمة اللّه جزائرى ، شاگرد وى ، ۱۲۱۴ اثر دارد؛ ۶ ولى تا حدود ۱۱۰ كتاب از آثار وى را در كتب تذكره نام

1.رياض العلماء ، ج ۴ ، ص ۳۳۲.

2.الذريعة ، ج ۱ ، ص ۴۲۳.

3.أمل الآمل ، ج ۲ ، ص ۱۱۲ .

4.طبقات أعلام الشيعة ، ج ۵ ، ص ۲۰۳.

5.لؤلؤة البحرين ، ص ۱۳۳.

6.تعليقة أمل الآمل ، ص ۳۰۷.


تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري
344

۱۵ . عبد اللّه بن محمّد تقى مجلسى (م بعد از ۱۰۸۴ ق). وى فقيه ، واعظ ، عالم ، صالح ، ناقد علم رجال ، جليل و محدّث بوده است. ۱ وى از علاّمه مجلسى بزرگ تر بوده ، شاگرد پدرش مجلسى اوّل و آقا حسين خوانسارى بوده و بعد از فوت پدرش به هند رفته است. از تأليفات وى ، شرح ناقص كتاب تهذيب الأحكام شيخ طوسى را مى توان نام برد. ۲
۱۶ . مهذب الدين احمد بن عبدالرضا بصرى (م بعد از ۱۰۸۵ ق). وى فاضل ، آگاه ، محدّث ، رجالى ، و از شاگردان بزرگ محمّد بن حسن حرّ عاملى (صاحب وسائل الشيعة) و حافظ دوازده هزار حديث بدون سند و يك هزار و دويست حديث با سند بوده است. ۳ از ميان آثار وى مى توان فائق المقال فى علم الرجال را نام برد.
۱۷ . عبد اللّه بن غلام على حسينى طالقانى (م بعد از ۱۰۸۵ ق) . سيّد محسن امين ، در باره وى ، در نقل نوشته اى كه آية اللّه شهاب الدين مرعشى رحمه اللهخطاب به وى نوشته ، چنين مى آورد:
او محدّث ، فقيه ، زاهد ، داراى حاشيه مبسوط بر كتاب التهذيب شيخ طوسى كه در سال ۱۰۸۵ ق ، به پايان رسانده است و از آن حاشيه ، جستجوهاى فراوان و سليقه معتدل وى در فهم حديث ، فهميده مى شود. ۴
۱۸ . فخرالدين بن محمّد بن على اسدى نجفى طريحى (م ۱۰۸۷ ق). وى فردى فاضل ، محدّث ، لغوى ، عابد و زاهد بوده است. ۵ از تصنيفات وى مى توان غريب

1.رياض العلماء ، ج ۳ ، ص ۲۳۶.

2.همان؛ طبقات أعلام الشيعة ، ج ۵ ، ص ۳۵۴؛ أعيان الشيعة ، ج ۸ ، ص ۷۰ .

3.أعيان الشيعة ، ج ۲ ، ص ۶۲۴ .

4.همان ، ج ۸ ، ص ۶۵.

5.لؤلؤة البحرين ، ص ۶۶.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده هاي هشتم تا يازدهم هجري
    سایر پدیدآورندگان :
    علی نقی خدایاری و الیاس پور اکبر
    تعداد جلد :
    5
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4073
صفحه از 461
پرینت  ارسال به