را نام برد .
از زمينه هاى پُر تأليف در اين دوره ، متون حديثى مربوط به فضايل ، مناقب و تاريخ ائمه عليهم السلام است . از جمله اين آثار مى توان به كشف اليقين فى فضائل أميرالمؤمنين عليه السلام علاّمه حلى ، مختصر بصائر الدرجات حسن بن سليمان حلّى و مشارق الأنوار رجب بُرسى اشاره كرد .
اربعين نگارى ، ديگر زمينه نگارش متون حديثى است . از «چهل حديث»هاى اين دوره مى توان به اربعين هاى ديلمى ، فاضل مقداد و شهيد اوّل اشاره كرد .
در زمينه رجال و انساب نيز آثار متعدّدى در اين دوره نگاشته شده كه در رأس آنها الرجال ابن داوود ، خلاصة الأقوال و إيضاح الاشتباه علاّمه حلّى ، رجال نيلى و عمدة الطالب ابن عِنَبه درخور ذكرند .
در زمينه دانش دراية الحديث ـ همچنان كه پيش تر ياد شد ـ در اين دوره ، آراى مهمّى مطرح شد . علاّمه حلى و شاگردان مكتب او ـ هرچند در اين زمينه نگارش مستقلى نداشته اند ، امّا ـ ضمن طرح نظريه جديد در برخى متون فقهى ، عملاً بر پايه آن رفتار كرده اند . علاّمه حلّى ، در مقدّمه كتاب فقهى منتهى المطلب به تعريف اقسام حديث معتبر پرداخته است . پس از ايشان ، شهيد اوّل در مقدّمه الذكرى ، افزون بر اقسام چهارگانه ، به تعريف و شناسايى اقسام ديگر حديث (مانند : خبر متواتر ، واحد ، مشهور ، مقبول ، مرسل و موقوف) پرداخته است . اين مباحث در مقدّمه المهذّب البارع ابن فهد حلّى نيز به چشم مى خورد .
مباحث فقه الحديث در اين دوره به صورت شرح و بررسى برخى متون حديثى قابل پيگيرى است .
ديگر ويژگى اين دوره ، پديدآمدن برخى متون فارسى در زمينه حديث است . از جمله اين آثار ، مصابيح القلوب و راحة الأرواح از حسن بن حسين شيعى سبزوارى ، رساله عَليّه و روضة الشهداء از واعظ كاشفى و ترجمه تاريخ قم از حسن بن على قمى است .

همچنين ، در بحرين و برخى نقاط پراكنده ايران نيز حوزه ها و محافل آموزشى و حديثى وجود داشته است . عالمان اين دوره كه به حديث پرداخته اند ، متنوّع اند . درست است كه از برخى مانند ديلمى و حسن بن سليمان حلّى ، جز آثار حديثى برجاى نمانده است ، امّا غالب علماى اين دوره از متخصّصان فقه يا كلام و يا هر دو حوزه اند كه فعّاليت هاى حديثى نيز داشته اند . كسانى مانند : علاّمه حلّى ، فخر الدين محمد حلّى ، فاضل مقداد ، ابن فهد حلّى ، شهيد اوّل و بياضى عاملى ، فقيهان و متكلّمان برجسته اى هستند كه به حديث نيز پرداخته اند .
در اين دوره ، همچنين شاهد ظهور برخى شخصيّت هاى علمى هستيم كه ديدگاه ها و آثار ايشان توسّط رجال پژوهان و كتاب شناسان دوره هاى بعد ، به ديده تأمّل نگريسته شده است ، كسانى مانند : رجب برْسى ، سيّد حيدر آمُلى ، واعظ كاشفى و ابن ابى جمهور اَحسايى در اين گروه جاى دارند .
يكى از ويژگى هاى دوره تاريخى مورد بحث ، تنوّع زمينه ها و تكثّر گونه هاى نگارش هاى حديثى است . در اين جا گزارشى موجز از اين فعّاليت ها ارائه مى شود . از زمينه هاى نگارش متون حديثى ، كتاب هاى ادعيه و زيارات ، مانند المزار شهيد اوّل ، عُدّة الداعى ابن فهد و البلد الأمين و المصباح كفعمى درخور ذكرند . در زمينه متون اخلاقى ، إرشاد القلوب و أعلام الدين ديلمى ، التحصين ابن فهد ، محاسبة النفس كفعمى و آثار حديثى شيعى سبزوارى و واعظ كاشفى قابل توجّه است .
رويكرد ديگر به حديث ، رويكرد كلامى است . در اين دوره ، برخى از متون مهم كلامى ـ حديثى توسّط متكلّمان حديث پژوه اين دوره به سامان رسيده كه در رأس آنها نهج الحق و منهاج الكرامةى علاّمه حلّى قرار دارد . اثر استوار علاّمه چندان اهمّيت يافت كه حوزه اهل سنّت را به چالش كشيد و ابن تيميه ، كتاب منهاج السنّة النبويّة را در نقد آن نگاشت . البته ديدگاه هاى ابن تيميه نيز توسّط عالمان شيعه و برخى عالمان اهل سنّت پس از او نقد شد . از ديگر متون حديثى با رويكرد كلامى در اين دوره مى توان الصراط المستقيم بياضى عاملى ، إلزام النواصب بإمامة على بن أبى طالب و الكشكول