مقدّمه كتاب مهم خود المهذّب البارع ، به طرح مباحث درايه پرداخته است . ^۱
در قرن نهم هجرى ، همچنين ، ابن ابى جمهور احسايى در برخى آثار خود ، به مباحث مرتبط با درايه پرداخته است . وى ، بنا به گزارش محقّق تهرانى ، داراى كتابى به نام تحفة القاصدين فى معرفة اصطلاح المحدّثين ^۲ بوده است كه متأسّفانه ، تاكنون نسخه اى از آن شناسايى نشده است . ^۳
ابن ابى جمهور ، در كتاب منتشر شده خود ، يعنى كاشفة الحال عن أحوال الاستدلال ـ كه درباره مبادى اجتهاد و استنباط احكام شرعى است ـ درباره شمارى از اصطلاحات درايه ، سخن گفته است . وى ، تقسيم بندى علاّمه حلّى از احاديث را پذيرفته و بر استفاده از آن در بازشناسى اقسام حديث ، تأكيد كرده است . ^۴ وى ، همچنين در بخش اقسام حديث در كتاب عوالى اللئالى ، پس از تعريف اقسام حديث ، مى افزايد كه در مقام تعارض دو حديث ، اگر نتوان ميان آنها سازگارى برقرار كرد ، به ترتيب ، اقسام زير بر حديث معارض خود ، مقدّم است : متواتر ، مشهور ، صحيح ، حسن و موثّق . از نظر وى ، عمل به حديث ضعيف ، مُرسل و مقطوع ، روا نيست ، مگر آن كه ارسال كننده ، شخصى مانند زراره يا ابوبصير باشد كه ارسال آنها ، در حكم اِسناد است . نيز اگر حديث مقطوع توسّط اصحاب ، مورد قبول واقع شده باشد ، بدان عمل مى شود . حديث مقطوع ، در اين صورت «مقبول» ناميده مى شود . ^۵
فعّاليت ها و اقداماتى كه در اين دوره در زمينه دانش درايه صورت گرفت ، سبب ساز نگارش آثار مستقل در اين موضوع در قرن دهم شد و شهيد ثانى (مق ۹۶۵ ق) ، كتاب الرعاية فى علم الدراية را نگاشت .

دچار ارسال يا قطع شده باشد .
۵ . حَسَن . حديثى است كه راويان ممدوح ، بدون آن كه بر عدالتشان تنصيص شده باشد ، روايت كنند .
۶ . موثّق . حديثى است كه راويان آن ، به رغم فساد عقيده ، به نص توثيق شده اند . به حديث موثّق ، قوى هم گفته مى شود . گاه نيز مراد از حديث قوى ، روايت امامى غير مذموم و غير ممدوح است .
۷ . ضعيف . نقطه مقابل قوى است . گاه ضعيف ، نقطه مقابل صحيح و حسن و موثّق است و نسبت به زيادت و نقصانِ قدح ، اطلاق مى شود .
۸ . مقبول . به خبرى گفته مى شود كه تلقّى به قبول و به مضمون آن ، عمل كرده اند .
۹ . مُرسل . حديثى است كه در آن ، راوى اى كه معصوم را درك نكرده ، بدون واسطه نقل كند يا واسطه را فراموش يا رها كند . هرگاه يك راوى افتاده باشد ، حديث ، «منقطع» و «مقطوع» ناميده مى شود و هرگاه بيش از يك نفر افتاده باشد ، «مُعضل» ناميده مى شود .
۱۰ . موقوف . حديثى است كه از مصاحب معصوم ، روايت شود . اگر راوى صحابى پيامبر صلى الله عليه و آله باشد ، به آن «اثر» هم گفته مى شود .
۱۱ . شاذ و نادر . خبرى است كه مخالفِ مشهور باشد . به مروى ثقه نيز ، هرگاه مخالف مشهور باشد ، اطلاق مى شود . ^۱
شهيد اوّل ، در ادامه به شرايط پذيرش و عدم پذيرش خبر واحد پرداخته است . ^۲
پس از شهيد اوّل نيز ، ابن فهد حلّى (م ۸۴۱ ق) ، شاگرد شاگردان شهيد اوّل ، در