نام ابو عصمة بخاری در اسناد روایات عامه دیده میشود؛ ولی نام عصمة بن ابی عصمة بخاری، غیر از یك مورد دیده نشد.۱
[۳۳ ].محمّد بن احمد بن ابی عوف
محمّد بن احمد بن آبی عوف تماری (یا سماری)۲، از راویان اهل بخاراست.۳ نام وی گاه به صورت اختصاری با عنوان محمّد بن ابی عوف میآید.۴ او استاد کشّی و شاگرد محمّد بن احمد بن حماد مروزی محمودی است.
شيخ طوسی، او را در شمار راویان با واسطه از معصومان علیهم السّلام آورده است و با گفتن اینکه ایرادی بر وی نیست، به گونهای او را ستوده است.۵ کشّي از وی متعدّد روایت نقل کرده است.۶ برخی از روایات وی میتواند بیانگر مذهب شیعی وی باشد.۷ این روایت را کشّی به گونهای نقل کرده که اعتماد به او را نشان ميدهد: «محمّد بن سعید الكشّی ابن مزید و أبو جعفر محمّد بن أبی عوف البخاری قالا: حدّثنا أبو علی محمّد بن أحمد بن حماد المروزی المحمودی، یرفعه، قال: قال الصادق علیه السلام اعرفوا منازل شیعتنا بقدر ما یحسنون من روایاتهم عنا، فانا لا نعد الفقیه منهم فقیها حتی یكون محدّثاً. فقیل له أو یكون المؤمن محدّثاً؟ قال یكون مفهما و المفهم محدث»۸.
گفتنی است که شیخ طوسی گذشته از این که نام محمّد بن احمد بن ابی عوف را در باب سیزدهم رجالش آورده است، نام فرد دیگری به نام ابو جعفر بن
1.. تاریخ دمشق، ج۴۰، ص۳۵۲.
2.. نسخه بدل، از کتاب مستدرک شاهرودی است. به نظر میرسد که هر دو، تصحیف بخاری باشند. چنان چه در رجال الطوسی آمده است.
3.. رجال الطوسی، ص۴۴۰، ش۶۲۸۷.
4.. اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۵۵۱، ش۴۹۲.
5.. رجال الطوسی، ص۴۴۰، ش۶۲۸۷.
6.. ر. ک: اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۵ ـ ۶، ح۲، و ج۱، ص۱۲۶ ـ ۱۲۹، ش۵۷.
7.. ر. ک: همان، ج۲، ص۵۵۱، ش۴۹۲.
8.. همان، ج۱، ص۵ ـ ۶، ح۲.