به هر حال، شخصیت یزید شناخته شده است. فضل بن شاذان او را همردیف ابو الخطّاب دانسته و در شمار «الکذّابون المشهورون» آورده است.۱ برقی هم وی را از اصحاب امام باقر علیه السلام دانسته است.۲ البته در روایات الکافی، وی راوی امام صادق علیه السلام است.
برای ما روشن نیست که آیا زید صایغِ مورد نظر ـ که در بخارا بوده ـ همان یزید صایغ کذّاب است و یا فرد دیگري است؟ هر چند از جهت زمانی باهم یکی هستند؛ ولی شاهدی بر وحدت این دو، نظیر وحدت سند و طریق نداریم.
[۸. ]غیلان بن جامع محاربی (ابو عبد الله كوفی)
ابو عبد الله غیلان بن جامع بن اشعث محاربی، از راویان و اصحاب امام صادق علیه السلام است.۳ او را بخاری، مخلدی و كوفی خواندهاند.۴ وی از محدّثان صالح عامه است كه او را ثقه میدانند و حتّی برخی او را از امامیه دانستهاند. مدّتی مسند قضاوت را در كوفه عهدهدار بوده است. شعبة بن حجّاج و سفیان ثوری، از شاگردان او هستند. او پس از سال ۱۳۰ق (ظاهراً ۱۳۲ق) بین واسط و كوفه به قتل رسیده است.۵
در متون رواییِ عامّه، نام غیلان بن جامع در اسناد بسیاری از روایات دیده میشود. در گزارشی، امام صادق علیه السلام به عقبة بن خالد میفرماید که اگر غیلان بن جامع محاربی خواست نزد من بيايد، او را راهنمایی کن.
غیلان که قاضی حکومتی است، نزد امام صادق علیه السلام میآید و در جلسهای نسبتاً طولانی به سؤالات امام پاسخ میگوید و در پاسخ برخی از مطالب قضاوت در میماند.۶ امام او را موعظه میکند و مؤثّر واقع ميشود و او از منصب قضاوت، استعفا میدهد.