روایات توسط عالمان اهل سنّت، معمولاً بخشی از روایات فضایل اهل‌بیت علیهم السّلام و ولایت امیر مومنان علیه السلام در سده‌های بعدی توسط غیر شیعه گزارش نمی‌شود. در سدة چهارم هجري، تعداد عالمان و راویان شیعه و یا كسانی كه برای شیعه روایت می‌کردند، فزونی می‌یابد. توجّه به احادیث امام رضا علیه السلام و نقل كتاب مسند الرضا از ویژگی‌های این دوران بخاراست. تنی چند از شاگردان عیّاشی نیز ـ كه دوران شیخوخیت خود را می‌گذراندند ـ در بخارا ساكن شده‌اند. شیعه نیز حضورش بیش از پیش شده است به گونه‌ای كه وجوهات خود را برای نوّاب اربعة امام عصر علیه السلام ارسال می‌کردند. البته تعداد آنها آن قدر چشمگیر نبوده كه دستگاه نیابت برای آنان وكیل تعیین كند.
در سدة چهارم هجري، هرچه قدر که رشد فزایندة نقل حدیث در بخارا به چشم می‌خورد، در سدة پنجم، شاهد افول نقل و توجّه به حدیث شیعی در این دیار هستیم. شاید رشد فزایندة مدرسة حدیثی بغداد و سفر به آن دیار به جای مسافرت به ماوراء النهر و تثبیت اندیشة روایی اهل سنّت یك‌صد سال پس از محمّد بن اسماعیل بخاری و كتاب صحیح او، از دلایل عدم حضور راویان شیعه در بخارا و عدم توجّه عالمان سنّی به روایات همسو با اندیشة شیعه بوده باشد.
اکنون با محدّثان شیعی در بخارا به ترتیب زمانی ـ الفبایی آشنا می‌شویم.
سدة اوّل هجری
کتب رجال و تاریخ، نام چند نفر از صحابه پیامبر خدا را بخاری گفته‌اند. صاحب این قلم، اعتقادی بر بخاری بودن این افراد ندارد؛ لیکن چون در متون کهن، ایشان را بخاری خوانده‌اند، ناگزیر این اسامی را آورده‌ایم و بر این باوریم که تصحیف در نام ایشان رخ داده است.
[۲. ]انس بن نضر انصاری بخاری
انس بن نضر انصاری بخاری، عموی انس بن مالك ـ غلام پیامبر خدا صلی الله علیه و اله ـ است. او در جنگ اُحُد در حالی‌که بیش از سی ضربة شمشیر و هشتاد زخم از نیزه‌ها و
