أین حواری علی بن الحسین؟ در این هنگام چهار تن بر میخیزند: جبیر بن مطعم و یحیی بن اُم طویل و ابو خالد كابلی و سعید بن مسیّب».۱
امام صادق علیه السلام نیز در رثای او میفرماید: «ارتدّ الناس بعد قتل الحسین علیه السلام إلا الثلاثة: ابو خالد الكابلی و یحیی بن اُمّ الطویل و جبیر بن مطعم».۲
این بیان امام صادق علیه السلام گویا ناظر به سالهای نخست امامت امام سجّاد علیه السلام است؛ چه این که فضل بن شاذان در این مورد تصریح میكند: «و لم یكن فی زمن علی بن الحسین علیه السلام فی اوّل أمره إلّا خمسة أنفس» و سپس در شمار پنج تن، نام ابو خالد كابلی را میبرد و مینویسد: «اسمه وردان و لقبه كنكر».۳
از جمله خدمات ابو خالد کابلی به شیعه، آن است كه وی حلقة اتّصال بسیاری از خوبان به ائمّه و مكتب تشیّع بوده است. برای نمونه، خاندان اَعیَن به بركت ابو خالد، با ولایت آشنا شدهاند و گفته شده كه خواهر زراره (اُمّ أسود) نخستین فرد از خانوادة ایشان است كه به وسیله ابو خالد كابلی شیعه گردید.۴ برخی نیز گفتهاند كه حمران بن اعین به واسطة او با اهل بیت علیهم السّلام آشنا شد.۵
حجّاج بن یوسف ثقفی در روزگاری که به تعقیب بزرگان شیعه برآمد، به دنبال دستگیری ابو خالد بود كه وی به مكّه گریخت و در آن جا برای مدّتی مخفیانه زندگی كرد.۶ او در دوران امام سجّاد علیه السلام هوای ملاقات مادر و بستگانش را داشت كه پس از گرفتن اجازه از امام و پیشامد حوادثی نیكو، با دیدن كراماتی از امام علیه السلام به كابل رفت و سپس باز گشت و سرانجام در مدینه وفات یافت.