تنها یك مشكل در این جمعبندی وجود دارد و آن، بیانی است كه از فضل بن شاذان باقی مانده است. او ابو خالد را از نخستین معتقدان به امامت امام سجّاد علیه السلام شمرده و در پایان میافزاید: «اسمه وردان و لقبه كنكر».۱ در این صورت، یا باید كلام فضل را اشتباه بدانیم و یا اضافات پایانی را از فضل ندانیم؛ چه این که با روایت امام باقر علیه السلام كه فرموده اسم او كنكر بوده و مادرش به این نام نامیده است»،۲ متعارض است.
ابو خالد از امام سجّاد و صادقین علیهم السّلام، روایاتی را گزارش كرده است. تنها در كتب اربعه، سیزده روایت از وی وجود دارد كه بیشتر آنها (یازده روایت) از امام باقر بوده است. در كتب شیخ صدوق، روایاتی از او از امام سجّاد علیه السلام نیز گزارش شده است.
هشام بن سالم و ابراهیم ابن ابی ایّوب، از مهمترین شاگردان او هستند. ابن شهرآشوب بر این باور است كه او دارای كتب حدیثی بوده است و مینویسد: «أبو خالد القماط الكابلی، اسمه كنكر، و قیل وردان و قیل كفكیر، ینتمی إلیه الغلاة و له كتب».۳ البتّه به نظر میرسد که او اشتباه كرده و وی را با «یزید ابو خالد قماط» كه دارای كتاب بوده، خلط كرده است. پیش از او چنین خلطی را شیخ طوسی در الفهرست مرتكب شده است.۴
جایگاه ابو خالد در نزد اهل بیت
ابو خالد در جوانی ـ احتمالاً در نیمة دوم سدة اوّل هجری ـ از كابل خارج شده و به مدینه رفته است. او در ابتدا در خدمت محمّد بن حنفیّه بوده است. گمان او آن بوده كه محمّد، امام برحق شیعه است. در رجال الكشّی به نقل از امام باقر۷