279
تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ

واسطه از وی در كتاب كمال الدین و تمام النعمة، روایتی را از پیامبر صلی الله علیه و اله نقل کرده است که با عبارت «طوبی لمن أدرك قائم أهل بیتی» آغاز می‏شود.۱

مرحوم غفّاری، محقّق كتاب نام‌برده، بر این باور است كه ابو عمرو بلخی، همان محمّد بن عمر بن عبد العزیز كشّی است؛ زیرا او ابو عمرو بوده و شاگرد عیّاشی است؛۲ امّا باید توجّه داشت كه كشّی همواره به كش منتسب بوده و اگر قرار به انتساب به جای دیگر باشد، او را باید سمرقندی دانست نه بلخی، و بین این دو شهر، فاصله‌ای بسیار است.

[۴۷‌.] ابو یشكر بلخی

شیخ مفید در الأمالی با سه واسطه روایتی را از وی نقل كرده است. از زندگی وی اطّلاعاتی به دست نیامد.۳

[۴۸‌.] احمد بن احمد بلخی

نام «احمد بن احمد بلخی» در سند یك روایت نبوی در كیفیت استفادة دارویی از آب نیسان آمده است. این روایت را سیّد ابن طاووس در مهج الدعوات به نقل از كتاب زاد العابدین تألیف حسین بن ابی الحسن بن خلف كاشغری، ملقّب به فضل (زنده در ۴۸۴ق)، آورده است.۴ كاشغری با چهار واسطه از او روایت كرده است.۵

1.. همان جا.

2.. همان جا.

3.. الأمالی، مفید، ص۶۳، ح۹؛ محقّقان کتاب (استاد ولی و غفاری) در حاشیه نوشته‌اند: «کذا فی بعض النسخ وفی بعضها ”ابو الشکر" وفی بعضها ”أبو شکر" والظاهر هو تصحیف ”ابو السکن مکی بن ابراهیم بن بشر الحنظلی البلخی الحافظ"».

4.. افندی، وی را دانشمندی امامی دانسته است. او یك‌صد و بیست كتاب نگاشته است (ر.ک: كتاب‌خانهٔ سیّد ابن طاووس، ص۶۰۲، ش۶۵۵).

5.. مستدرک الوسائل، ج۱۷، ص۳۲ ـ ۳۳، ح۵.


تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ
278

كرده و ثانیاً او از افراد مورد اعتماد ناحیة مقدّسه در عصر غیبت صغرا بوده است. بنا بر این، مدح وی و كمالاتش را می‏توان از روایاتش یافت.۱

[۴۳‌.] یحیی بن سعید بلخی

او از اصحاب امام رضا علیه السلام است. خواهر‌زادة او، احمد بن ابی الفضل بلخی، از وی روایتی را نقل می‏كند كه یحیی خود آن را از امام هشتم شنیده است. روایت در فضیلت امام علی علیه السلام است و بیانگر عرض ادب جناب خضر به امام علی علیه السلام در زمان پیامبر خدا صلی الله علیه و اله.۲

[۴۴‌.] یونس بن قاسم بلخی

نام «یونس بن قاسم بلخی» در طریق روایات كشّی آمده است و كشّی با دو واسطه از او روایت می‏كند.۳ او مطلبی را از رزام غلام خالد قسری از امام صادق علیه السلام نقل می‏كند. بنا بر این، وی در قرن سوم می‏زیسته است. این روایت، بیان كرامتی از امام ششم است‌.

سدة چهارم هجری

[۴۵‌.] ابو الحسن بلخی

شیخ طوسی با چهار واسطه از وی روایتی را گزارش كرده است. این روایت، نامه‏ای از امام جواد علیه السلام به علی بن مهزیار است.۴

[۴۶‌.] ابو عمرو بلخی

ابو عمرو بلخی، از شاگردان محمّد بن مسعود عیّاشی است.۵ شیخ صدوق با یك

1.. مستدركات علم رجال الحدیث، ج۸، ص۶۷ ـ ۶۸، ش۷.

2.. عیون أخبار الرضا علیه السلام، ج۱، ص۱۲ ـ ۱۳.

3.. اختیار معرفة الرجال، ج۲، ص۶۳۲، ش۶۳۳.

4.. الغیبة، طوسی، ص۳۴۹، ح۶.

5.. کمال الدین و تمام النعمة، ص۲۸۶ ـ ۲۸۷، ح۳.

  • نام منبع :
    تاریخ حدیث شیعه در ماوراء النهر و بلخ
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی غلامعلی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1393
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 38317
صفحه از 356
پرینت  ارسال به