البتّه با توجّه به این که گفتهاند وی بَتَری است، بعید نیست كه او این روایات را نقل كند و شیعه هم نباشد؛ زیرا بَتَریها قائل به امامت و خلافت امام علی علیه السلام بودهاند؛ ولی بر این باورند كه ایشان خود، طوعاً (به خواست خویش) از حقّ خویش چشم پوشید و آن را به خلفا واگذار كرد. بنا بر این او میتواند چنین روایاتی را گزارش كند.
به هر تقدیر، روایات مقاتل، در متون روایی ما بسیار آمدهاند. مقاتل بن سلیمان، در سال ۱۵۰ ق در بصره وفات یافت.۱
[۱۸.] نضر بن اسماعیل بلخی
نام وی در کتابهای شیعی، تنها در سند یک روایت و در كتاب شریف الكافی آمده است۲ و شیخ كلینی با پنج واسطه از او روایت كرده است. نضر بن اسماعیل بلخی، شاگرد ابو حمزة ثمالی است۳ و به طور كلّی، فردی شناختهشده نیست.
امّا در متون اهل سنّت، فردی در همین طبقه وجود دارد كه نامش «نضر بن اسماعیل بن حازم بجلی (ابو المغیره)» و از اهالی كوفه است.۴ احتمال تصحیف بجلی و بلخی، بسیار زیاد است. بنا بر این بعید نیست كه این دو عنوان برای یك فرد بوده باشد.
رجالیان عامّه، نضر بن اسماعیل بن حازم بجلی را فردی ثقه و صدوق میدانند؛ ولی در پذیرش روایات او با یكدیگر اختلاف دارند و برخی وی را منكر الحدیث گفتهاند۵ و وفات وی را سال ۱۸۲ق ثبت كردهاند.۶