كرده است. در برخی از اسناد، نام وی به اشتباه، «عمر بن متوكّل» آمده است.۱
[۱۵.] متوكّل بن هارون ثقفی بلخی
نام كامل وی، باید «متوكّل بن عمیر بن متوكّل۲ بن هارون» باشد كه گاه از او با عنوان متوكّل بن هارون یاد شده است.۳ او از راویان صحیفة سجّادیه است. وی از یحیی بن زید شهید، ادعیة جدّش امام سجّاد علیه السلام را شنیده است.۴ متوكّل بن هارون نیز این ادعیه را به فرزندش عمیر آموخت تا او كتاب صحیفه را برای دیگران نقل كند.
[۱۶.] مقاتل بن حیّان
ابو بسطام مقاتل بن حیّان بكری نبطی بلخی خراسانی، از اصحاب امام صادق علیه السلام است.۵ او را خزّاز و یا خرّاز نیز گفتهاند كه بیانگر شغل اوست. وی از محدّثان اهل سنّت در قرن دوم هجری است. آنان او را از محدّثان بزرگ و حفّاظ حدیث و مفسّران خود دانستهاند.
مقاتل بن حیّان در سال‌های نخست دولت عبّاسیان و دوران ابو مسلم خراسانی (حدوداً سال ۱۳۲ق) به كابل گریخت و پس از مدّتی از آن جا به بلخ منتقل و در آن دیار ساكن گردید. وی به سال ۱۵۰ق وفات یافت. در بارة مكان وفات او اختلاف است. برخی، هند را گفتهاند و برخی دیگر، كابل را محلّ وفات او دانستهاند.۶
1.. بحار الأنوار، ج۱۰۶، ص۱۰۵.
2.. رجال النجاشی، ص۴۲۶، ش۱۱۴۴؛ الفهرست، طوسی، ص۲۵۳، ش۷۶۹.
3.. روضة المتّقین، ج۱۴، ص۴۱۸.
4.. رجال الطوسی، ص۳۱۰، ش۴۶۰۱.
5.. الفائق فی رواة و أصحاب الإمام الصادق علیه السلام، ج۳، ص۲۹۶.
