نجاشی، جعفر بن احمد را مشهور به «ابن العاجز» دانسته است؛۱ امّا ظاهراً این كلمه، تصحیف شده و درست آن «ابن التاجر» بوده است.۲ بنا بر این، وی تاجرزاده است و یا در دنیای او تاجر یا تاجرانی مشهور وجود داشته‌اند.
از وی با عنوان «جعفر بن احمد»، حدود ده روایت در كتب اربعة شیعه روایت شده است. در این روایت‌ها، جعفر از اساتیدی چون عبد الله بن الفضل، علی بن الحسن و علی بن محمّد، حدیث شنیده است و شاگردانی همانند: محمّد بن اسماعیل برمكی و محمّد بن مسعود عیّاشی، این روایت‌ها را از او نقل كرده‌اند.۳
[۵۳ ].جعفر بن معروف سمرقندی (ابو الفضل)
عیّاشی از شاگردان او بوده و از وی احادیث بسیاری شنیده و روایت كرده است. گفته شده كه جعفر بن معروف در اعتقاداتش از راه اعتدال، خارج شده و راه غلو را برگزیده بود. بر این اساس در روایات وی، هم احادیث صحیح و هم احادیث ناسالم دیده می‌شود.۴ لذا گروهی در نقل روایت از وی توقّف كرده‌اند.۵
گفتنی است كه وی با جعفر بن معروف ساكن در كش، متفاوت است؛ چه این كه كنیة جعفر بن معروف کشّي، ابو محمّد است و وی ابو الفضل.۶
[۵۴ ].حسین بن اشكیب (ابو عبد الله)
او اصالتاً قمی و از اصحاب امام هادی علیه السلام و امام عسكری علیه السلام است. وی را از اساتید و راویان بزرگ حدیث در خراسان شمرده‌اند. حسین بن اشكیب در نقل روایات، فردی موثّق و ضابط بوده است. در فهرست آثار علمی او این كتاب‌ها به
1.. همان جا.
2.. اختیار معرفة الرجال، ج۱، ص۶۰ و ۳۲۲؛ رجال الطوسی، ص۴۱۸؛ رجال ابن داوود، ص۶۲؛ لسان المیزان، ج۲، ص۱۰۷.
3.. معجم رجال الحدیث، ج۵، ص۱۷ ـ ۱۸.
4.. رجال ابن غضائری، ج۲، ص۴۵؛ رجال ابن داوود، ص۲۳۵ ـ ۲۳۶.
5.. أعیان الشیعة، ج۴، ص۱۸۷؛ خلاصة الأقوال، ص۳۳۱.
6.. الخلاصة، ص۳۱.
