پیشگفتار
موج سوم شیعهپژوهی در غرب، با کنار نهادن رویکردهای جدلی و فرقهنگرانه، نگاهی نو به تشیع درانداخته و تلاشهای علمی شیعه را از دیرباز تا کنون میکاود. در این رویکرد تازه، تشیع به مثابه یک فرهنگ مولّد و زایا مورد بررسی قرار میگیرد و آثار بر جای مانده از دانشمندان شیعی با دقت هر چه تمامتر در بستر تاریخیشان کاویده میشوند. نو بودن این جریان علمی در غرب، و نیز گستردگی نسبی و در حال رشد بودن آن، ما را بر سر یک پیچ حساس تاریخی قرار داده است. شناسایی، برگردان، نقد منطقی و بررسی همهسویه این تلاشها میتواند مانع از عقبافتادگی جدی در این عرصه گردد و زمینه تعامل درست عالمان شیعی و دانشمندان غربی را فراهم آورد. ساماندهی کلان این تعامل، میتواند دستاوردهای باشکوهی را برای هر دو سوی این رابطه به ارمغان آورد. ما میتوانیم از شیوههای ابداعی و متفاوت غربیان در مطالعات اسلامی، و بهویژه نوآوریهای آنان در متنپژوهی و کتابشناسی، بهره ببریم و نیز از کاستیهای پژوهشهای خود آگاه شویم. در مقابل، میتوانیم آنان را نیز از پاسخهای احتمالی به پرسشها و نقدهایشان مطلع سازیم تا هرچه بیشتر با منابع اصیل شیعی و مفاهیم نهفته و گاه پیچیده آنها آشنایی یابند؛ مفاهیمی که گاه دریافت درست و کامل گوهر و مغز آنها، نیازمند آگاهی از فرهنگ کهن شیعی و گفتوگوی مستقیم با عالمان است.
کتاب پیش رو، یکی از نخستین گامها در این راه نوگشوده است: برگردانی از تلاشهای علمی غربیان در شناخت تفسیر امامیه. راهی ناپیموده که جز با توسل به ایمان، پشتکار و