نیاز به تأویل دارند، اثبات میکند؛ امّا وجود بطن و تأویل در آیات دیگر را نفی نمیکند. آیات محکم کتاب هم میتوانند تأویل داشته باشند؛ بی آن‌که معنای ظاهری و استوار آنها خدشهدار شود. اندکی پیش گذشت که ظاهر و باطن، معارض و مزاحم یکدیگر نیستند.
افزون بر این، چند روایت، همه قرآن را دارای ظهر و بطن و تأویل دانستهاند. پیامبر خدا صلی الله علیه و اله میفرماید:
۰.لَیسَ مِنَ القُرآنِ آیةٌ إلّا و لَها ظَهرٌ و بَطنٌ، و ما مِنهُ حَرفٌ إلّا و إنَّ لَهُ تأویلاً (وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا ٱللَّهُ وَٱلرَّاسِخُونَ فِى ٱلْعِلْمِ).۱
۰.هیچ آیه‌ای از قرآن نیست مگر آن‌که ظاهری و باطنی دارد. هیچ حرفی از آن نیست مگر آن‌که تأویلی دارد (و تأویلش را جز خداوند و راسخان در علم نمی‌دانند).
در باره همین موضوع، از امام باقر علیه السلام سؤال شده و ایشان نیز بر عمومیت بطن و تأویل برای همه قرآن تأکید کرده است. فضیل بن یسار این پرسش و پاسخ را گزارش کرده است:
۰.سألتُ أبا جعفرَ علیه السلام عَن هذِهِ الرِّوایةِ:«مامِنَ القُرآنِ آیةٌ إلّا و لَها ظهرٌ وبطنٌ»، فَقالَ: «ظَهرُهُ تَنزیلُهُ وبطنُهُ تأویلُهُ. مِنهُ ما قَد مَضَى ومنهُ ما لَم یکُن. یَجری کما یَجری الشَّمسُ والقَمرُ. کلَّما جاءَ تأویلُ شیءٍ منهُ یکونُ عَلَى الأمواتِ کَما یکونُ عَلَى الأحیاءِ. قالَ اللّهُ: (وَمَا یَعْلَمُ تَأْوِیلَهُ إِلَّا ٱللَّهُ وَٱلرَّاسِخُونَ فِى ٱلْعِلْمِ)؛ نَحنُ نَعلمُهُ».۲
۰.از امام باقر علیه السلام در باره این روایت که «هیچ آیه‌ای از قرآن نیست مگر آن‌که ظاهری و باطنی دارد» پرسیدم. فرمود: «ظاهرش همان تنزیل آن است و باطنش تأویل آن که چیزهایی از آن، قبلاً تحقّق یافته و چیزهایی از آن، هنوز تحقّق نیافته است. [همیشه] جاری است، همان گونه که خورشید و ماه جریان دارند. هر گاه تأویل چیزی از آن فرا رسد، برای مردگان، چنان خواهد بود که برای زندگان است.
