۳. متکلمان امامیه در مدرسه بغداد مانند معتزلیان، وجود مستقل عقل را انکار کردند.با این حال برخلاف معتزله، از نظر شیخ مفید و کراجکی عقل عَرَض است. کراجکی آشکارا همه روایات موجود درباره وجود مستقل عقل را مَجاز دانست. این دیدگاه تا اندازه‌ای به اندیشه هشام بن حکم در کوفه نزدیک است. البته، سید مرتضی و دیگر متکلمان مدرسه بغداد - برخلاف شیخ مفید و کراجکی - به‌کلی با معتزلیان همراه شده و عقل را مجموعه‌ای از علوم ضروری دانستند.
کتاب‌نامه
۱. ابن تیمیه، تقی‌الدین، الرد علی المنطقیین، بیروت: دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۳ق.
۲. ابن ابی الدنیا، العقل و فضله، بی‌جا: موسسة الکتب الثقافیه، ۱۴۱۳ق.
۳. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، الموضوعات، مدینه: المکتبة السلفیه، ۱۳۸۶ق.
۴. اشعری، ابوالحسن، مقالات الاسلامیین واختلاف المصلین، ویسبایدن: فرانس شتاینر، ۱۴۰۰ق.
۵. امام قاسم، قاسم بن محمد، الاساس لعقائد الاکیاس، صعده: مکتبة التراث الاسلامی، ۱۴۲۱ق.
۶. ایجی، میرسید شریف، شرح المواقف، قم: الشریف الرضی، ۱۳۲۵ق.
۷. برقی، احمد بن محمد بن خالد، المحاسن، قم: دارالکتب الاسلامیة، ۱۳۷۱ش.
۸. البیهقی، احمد بن حسین، شعب الایمان، بیروت: درالکتب العلمیة، ۱۴۱۰ق.
۹. پاکتچی، احمد، «کتاب العقل داوود بن محبر؛ کوششی در جهت تحلیل کتاب و بازسازی یک نظریه»، پژوهشنامه فلسفه دین، ش۱، ۱۳۸۱ش.
۱۰. توحیدی، ابوحیان، الامتاع و المؤانسة، بیروت: مکتبة عنصریة، ۱۴۲۴ق.
۱۱. جاحظ، عمر بن بحر، رسائل الجاحظ، بیروت: دار ومکتبة الهلال، ۲۰۰۲م.
۱۲. جیلانی، رفیع الدین محمد بن محمدمؤمن، الذریعة الی حافظ الشریعة، قم: دارالحدیث، ۱۴۲۹ق.
۱۳. حلبی، ابو الصلاح، تقریب المعارف، قم: انتشارات الهادی، ۱۴۰۴ق.
۱۴. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، بیروت-دمشق: دارالقلم - الدار الشامیة، ۱۴۱۲ق.
۱۵. رضایی، محمد جعفر و محمد نصیری، «نظریه امامت باطنی در تشیع نخستین» در بوته نقد، فصلنامه نقدونظر، ۱۳۹۱ش.
۱۶. سبحانی، محمد تقی، «کلام امامیه: ریشه‌ها و رویش‌ها»، فصلنامه نقد و نظر، ش۶۵، ۱۳۹۱ش.
۱۷. الشرفی، احمد بن محمد بن صلاح، شرح الاساس الکبیر، صنعاء: دارالحکمة الیمانیة، ۱۴۱۱ق.
