لِلنَّاسِ إِماماً).۱
همچنین روایات متعددی نیز از سوی متکلمان کوفه درباره تبیین آیه شریفه (أَمْ یَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلى ما آتاهُمُ اللّه مِنْ فَضْلِهِ فَقَدْ آتَیْنا آلَ إِبْراهیمَ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ وَ آتَیْناهُمْ مُلْکاً عَظیما)۲ نقل شده است. خدای متعال طبق این آیه، آل ابراهیم را بر جهانیان برتری بخشید و به آنان موهبتهایی چون کتاب، حکمت و ملک عظیم عطا فرمود و بدین سبب خاندان ابراهیم مورد حسد مردم واقع شدند. در برخی این روایات هم به تفاوت کتاب، حکمت و ملک عظیم اشاره شده و کتاب به مقام نبوت، حکمت به معنای فهم و قضاء و ملک عظیم به معنای طاعت معنا شده است؛ نظیر آنچه مؤمن الطاق از حمران بن اعین روایت میکند.۳
اما ملک عظیم در روایات فراوانی که ادعای تواتر آنها گزاف نیست، دو گونه تبیین شده است:
۱. مقام امامت که از جمله این احادیث روایت محمد بن ابی عمیر از برید عجلی است که از امام باقر علیه السلام در تفسیر آیه شریفه چنین میآورد: «آن مردمِ حسد برده شده ما هستیم، براى منصب امامتى که خداوند به ما داده و به هیچ کس دیگر نداده است».۴
۲. طاعة مفترضة، پیروی واجب: در این زمینه نیز روایات متعددی از محدثان و متکلمان کوفه نقل شده است. هشام بن حکم درباره معنای «ملک عظیم» از امام صادق علیه السلام پرسید و امام فرمود: «فَرْضُ الطَّاعَةِ وَ مِنْ ذَلِک طَاعَةُ جَهَنَّمَ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یَا هِشَامُ».۵ ابابصیر نیز همین معنا را از امام باقر علیه السلام روایت میکند.۶
در برخی روایات نیز به هر دو تبیین اشاره شده است. نظیر روایت دیگری که از ابن ابی عمیر از برید عجلی از امام باقر علیه السلام وارد شده است.۷
ب) تفویض دین
مؤلفه دوم مقام امامت در انگاره اندیشمندان امامیه در مدرسه کوفه، تفویض امر دین است.