۴۵. ______، مکتب در فرآیند تکامل، ترجمهٔ هاشم ایزد پناه، تهران: انتشارات کویر‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ۱۳۸۷ش.

۴۶. المدن، علی، تطور علم الکلام الامامی، مراجعه: د‌‌‌‌‌‌‌‌. عبدالجبار الرفاعی، بغداد: مرکز دراسات فلسفة الدین‌‌‌‌‌، ۱۴۳۱ق.

۴۷. مسعودی، اثبات الوصیه، قم: انصاریان‌‌‌‌‌، ۱۳۸۴ش.

۴۸. شیخ مفید، تصحیح اعتقادات الامامیه، قم: کنگره شیخ مفید‌‌‌‌‌، ۱۴۱۴ق.

۴۹. ناشی اکبر، مسائل الامامه، تحقیق: علیرضا ایمانی، قم: مرکز مطالعات ادیان و مذاهب‌‌‌‌‌، ۱۳۸۶ش.

۵۰. نبهی، خضر محمد، مسند هشام بن الحکم، بیروت: دارالهادی‌‌‌‌‌، ۲۰۰۶م.

۵۱. ______ ، مسند هشام بن سالم، بیروت: معهد المعارف الحکمیه‌‌‌‌‌، ۲۰۰۷م.

۵۲. نجاشی، رجال نجاشی، قم: جامعه مدرسین‌‌‌‌‌، ۱۴۰۷ق.

۵۳. نعمانی، ابن ابی زینب، الغیبه، تصحیح: علی اکبر غفاری، تهران: صدوق‌‌‌‌‌، ۱۳۹۷ق.

۵۴. نوبختی‌، حسن بن موسی، فرق الشیعه، تحقیق: عبدالمنعم الحفنی، قاهره: دارالرشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ۱۴۱۲ق.

۵۵. ولفسن، هری اوستری، فلسفه علم کلام، ترجمهٔ احمد آرام، تهران: انتشارات الهدی‌‌‌‌‌، ۱۳۶۸ش.

۵۶. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس، تصحیح: محمد انصاری زنجانی خویی، قم: الهادی‌‌‌‌‌، ۱۴۰۵ق.

۵۷. Amir-Moezzi, Mohammad Ali, The Divine Guide in Early Shi'ism, The Sources of Esotericism in Islam, translated by David Streight, State University of New York press, ۱۹۹۴.

۵۸. Van Ess. Josef, Theologie und Gesellschaft im ۲. Und ۳. Jahrhundert Hidschra, Berlin. New York ۱۹۹۱.

برگرفته از ترجمه چاپ نشده از این اثر (آدرس‌ها دقیقاً منطبق بر متن اصلی آلمانی است).

۲۵. ______، «کلام امامیه‌ ریشه‌ها و رویش‌ها»، نقدونظر، ش ۶۵، قم: ۱۳۹۱ش.

۲۶. شهرستانی، الملل والنحل، تحقیق: محمد بدران، قم: الشریف المرتضی‌‌‌‌‌، ۱۳۶۴ش.

۲۷. شیخ صدوق، محمد بن علی ابن بابویه، علل الشرایع، قم: کتابفروشی داوری‌‌‌‌‌، ۱۳۸۵ش.

۲۸. ______ ، التوحید، قم: جامعه مدرسین‌‌‌‌‌، ۱۳۹۸ق.

۲۹. ______ ،اعتقادات الامامیه، قم: کنگره شیخ مفید‌‌‌‌‌، ۱۴۱۴ق.

۳۰. صفار، محمد بن الحسن، بصائر الدرجات، ‌تحقیق: محسن بن عباسعلی کوچه باغی، قم: مکتبة آیةاللّه مرعشی نجفی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، ۱۴۰۴ق.

۳۱. طبری آملی صغیر، محمد بن جریر بن رستم، دلائل الامامه، قم: انتشارات بعثت‌‌‌‌‌، ۱۴۱۳ق.

۳۲. شیخ طوسی، فهرست، نرم افزار نور الدرایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌، بی‌تا.

۳۳. ______ ، رجال، نرم افزار نور الدرایه‌‌‌‌‌، بی‌تا.

۳۴. عده‌ای از علما، اصول السته عشر، قم: دار الشبستری للمطبوعات‌‌‌‌‌، ۱۳۶۳ش.

۳۵. قاضی عبدالجبار، فضل الاعتزال‌ و طبقات المعتزله، تحقیق: فواد سید، مصر: ‌دار التونسیه‌‌‌‌‌، ۱۳۹۳ق-۱۹۷۴م.

۳۶. ______ ، المغنی فی ابواب التوحید، تحقیق: جورج قنواتی، قاهره: الدار المصریه‌‌‌‌‌، ۱۹۶۲-۱۹۶۵م.

۳۷. کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح: علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران: دارالکتب الاسلامیه‌‌‌‌‌، ۱۴۰۷ق.

۳۸. کرباسی، اکبر، «مدرسه کلامی کوفه»، نقد و نظر، ش‌۶۵، ۱۳۹۱ش.

۳۹. کشی، رجال کشی، تحقیق: حسن مصطفوی، مشهد: دانشکده الهیات و معارف اسلامی‌‌‌‌‌، ‌‌‌۱۳۴۸ش.

۴۰. گرامی، سید محمد هادی، نخستین مناسبات فکری تشیع، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام‌‌‌‌‌، ۱۳۹۱ش.

۴۱. لالانی‌، ارزینا، نخستین اندیشه‌های شیعی‌، ترجمهٔ فریدون بدره‌ای، تهران: نشر فرزان‌‌‌‌‌، ۱۳۸۱ش.

۴۲. مادلونگ، ویلفرد، مکتب‌ها و فرقه‌های اسلامی، مشهد: آستان قدس‌‌‌‌‌، ۱۳۷۸ش.

۴۳. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت: ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دار احیاء التراث العربی‌‌‌‌‌، ۱۴۰۳ق.

۴۴. مدرسی طباطبایی، سیدحسین، میراث مکتوب شیعه، ترجمهٔ سید علی قرائی - رسول جعفریان، قم: نشر مورخ‌‌‌‌‌، ۱۳۸۶ش.