مامقانی، تستری،۱ خویی و علیاری۲ نیز عبارات نجاشی و شیخ را آوردهاند. در میان منابع رجالی اهل سنت ترجمهای از او به میان نیامده است و تنها در شرح حال استادان او به نام وی اشاره شده است.۳
دو. حضور حمیرى در انتقال تراث
حضور حمیری در انتقال میراث مکتوب، استثنایی و بینظیر است. نجاشی در فهرست خود نام او را در طریق ۷۹ نفر از صاحبان آثار آورده است؛ در حالی که شیخ در هشتاد طریق نام او را ذکر کرده است. ابوغالب زراری نیز شماری از کتب اصحاب را از او نقل کرده که مستقلاً به آن پرداخته خواهد شد.
این گستردگی به حدی است که شیخ طوسی در شرح حال حسن بن عبدالسلام او را حامل کتب قمیها معرفی میکند و مینویسد: «یروی عن سعد بن عبداللّٰه و عبداللّٰه بن جعفر الحمیری و نظراتهما کتب القمیین».۴
این بدان معنا نیست که دقت در اخذ و نقل حدیث در ایشان وجود نداشته، بلکه شرایط اخذ حدیث با دقت مراعات میشده است. شیخ در شرح حال طاهر بن حاتم بن ماهویه با وسواس و تکرار تأکید میکند روایاتی از او را اصحاب نقل کردهاند که در دوره استقامت و ابتلا نبودن او به غلو قرار داشته است: «کان مستقیماً ثم تغیر و أظهر القول بالغلو (و له روایات). أخبرنا بروایاته فی حال الاستقامة جماعة عن محمد بن علی بن الحسین (بن بابویه) عن ابیه و محمد بن الحسن عن عبداللّٰه بن جعفر الحمیری عن محمد بن عیسی بن عبید عن طاهر بن حاتم فی حال الاستقامه».۵
از مجموعه طرقی که در دو کتاب نجاشی و شیخ آمده نکات زیر بر میآید:
الف) فارغ از تفاوت طرق میتوان گفت: حمیری در طریق انتقال ۱۴۱ نفر از صاحبان آثار
1.. تستری، قاموس الرجال، ج۶، ص۲۸۹، رقم ۴۲۳۹.
2.. علیاری، بهجة الآمال فی شرح زبدة المقال، ج۵، ص۲۰۶.
3.. ابن حجر، لسان المیزان، ج۱، ص۱۱۵، رقم ۳۵۱؛ شرح حال ابراهیم بن مهزیار، ص۴۱۱، رقم ۱۲۹۳؛ شرح حال اسماعیل بن شعیب.
4.. طوسی، رجال، ص۴۴۱، رقم۶۱۰۲.
5.. همو، فهرست، ص۲۵۵، رقم۳۷۰.
