در کافی نیست. روایت اول باب کافی چنین است:
جابر گوید: از امام باقر ـ علیه السلام ـ شنیدم که فرمود: «جز دروغگو کسی از مردم ادعا نمیکند تمام قرآن را آنچنانکه نازل شده جمعآوری کرده است و قرآن را آنچنانکه خداوند نازل فرمود، جز علی بن ابیطالبعلیه السلام و ائمهعلیهم السلام بعد از او کسی جمعآوری نکرده است.»۱
ملا صالح مازندرانی، مراد از عبارت «جمع القرآن کله» را جمع مبانی و معانی اول و دوم۲ و بیشتر از آن میداند.۳ به نظر میرسد از روایت دوم باب بتوان این معنا را استفاده کرد؛ زیرا امام پس از تعبیر «کله» میفرمایند: «ظاهره و باطنه» که این تعبیر، تفسیر «جمع القرآن کله» است.۴
از مجموع روایات کافی و بصائر روشن میشود که این دانش بهصورت کامل برای اهل بیتعلیهم السلام ثابت است و علم اهل بیتعلیهم السلام به قرآن، مانند دانش رسول خداصلی الله علیه و آله است و آنان بر تمام ظاهر و باطن کتاب خدا آگاهاند. در این باب نیز اختلافی میان دیدگاه کلینی و صفّار وجود ندارد.
سایر کتب آسمانی
یکی از سنتهای الهی، نزول کتاب بر انبیا و رسولان خویش بوده است. صحیفههای ابراهیم، تورات، انجیل و زبور در کنار قرآن کریم، مجموعهای وحیانی را به نمایشمیگذارند. ابوذر غفاری در روایتی از پیامبرصلی الله علیه و آله نقل میکند که تعداد کتابهای آسمانی ۱۰۴ عدد است.۵
کلینی در کافی، یکی از زوایای دانش ائمهعلیهم السلام را علم به کتابهای انبیا بیان و ایشان را میراثداران علوم پیامبرانعلیهم السلام و وارثان کتابهای آسمانی معرفی میکند. وی احادیث این موضوع را در یک باب۶ شامل دو روایت جای داده است.
در بصائر نیز سه باب شامل ۲۷ حدیث درباره دانش ائمهعلیهم السلام به سایر کتابهای آسمانی آمده
1.. کلینی، کافی، ج۱، ص۲۲۸.
2.. مراد از مبانی اسباب نزول، آیات ناسخ و منسوخ و محکمات و متشابهات است و منظور از معنای اول، معنای برگرفته از ظاهر الفاظ است و معنای دوم بر معانی تأویلی اطلاق میشود.
3.. مازندرانی، محمد صالح، شرح اصول الکافی، ج۵، ص۳۱۲.
4.. کلینی، همان.
5.. صدوق، محمد بن علی بن بابویه، الخصال، ج۲، ص۵۲۳.
6.. کلینی، کافی، ج۱، ص۲۲۷.