35
جستارهایی در مدرسه کلامی بغداد

کتاب‏نامه

۱. ابن ‏ابی ‏الرجال، احمد ‏بن ‏صالح، مطلع‏البدور، تحقیق: عبدالرقیب مطهر، صعده: مرکز اهل‏ البیت للدراسات الاسلامیه، ۱۴۲۵ق.

۲. ابن ‏اسفندیار، محمد بن ‏حسن، تاریخ طبرستان، تحقیق: عباس اقبال، تهران: اساطیر، ۱۳۸۹.

۳. ابن ‏بابویه‏رازی، منتجب‏الدین‏‏علی، فهرست، تحقیق: محدث اموی، قم: مکتبة المرعشی، ۱۳۶۶.

۴. ابن ‏بطه، عبیداﷲ ‏بن ‏محمد، الابانه، تحقیق: حسن ‏بن ‏عباس، قاهره: الفاروق الحدیثیة للطباعه، ۱۴۲۹ق.

۵. ــــــــــــــــ، الشرح و الابانه، تحقیق: عادل آل حمدان، ریاض: دار الامر الاول،‌ ۱۴۳۲ق.

۶. ابن ‏جوزی، عبدالرحمن‏ بن‏ علی، المنتظم، تحقیق: محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۱۲ق.

۷. ابن ‏حجر، احمد ‏بن ‏علی، لسان المیزان، بیروت: مؤسسة الاعلمی، ۱۳۹۰ق.

۸. ابن ‏داوود، حسن ‏بن ‏علی، رجال، تحقیق: محمدصادق بحرالعلوم، قم: منشورات الرضی، ۱۳۹۲ق.

۹. ابن ‏شهرآشوب، محمد ‏بن ‏علی، معالم العلماء، نجف: المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ق.

۱۰. ــــــــــــــــ، مناقب آل ابی‏طالب، نجف: المطبعة ‏الحیدریه، ۱۳۷۶ق.

۱۱. ابن ‏طقطقی، محمد ‏بن ‏علی، الاصیلی، تحقیق: مهدی رجایی، قم: مکتبة المرعشی، ۱۴۱۸ق.

۱۲. ابن ‏عنبه، احمد‏ بن‏ علی، عمدة الطالب، تحقیق: محمدحسن طالقانی، نجف: المطبعة الحیدریة، ۱۳۸۰ق.

۱۳. ابن ‏فندق، حسن ‏بن ‏ابی‏القاسم، لباب الانساب، تحقیق: مهدی رجایی، قم: مکتبة المرعشی، ۱۴۱۰ق.

۱۴. ابن ‏قاسم، محمد بن‏ قاسم، مجموع کتب و رسائل، تحقیق: عبدالکریم جدبان، صعده: مکتبة‏ التراث الاسلامی، ۱۴۲۳ق.

۱۵. ابن ‏کثیر، ابو‏ الفدا اسماعیل، البدایة و النهایه، تحقیق: علی شیری، بیروت: دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۸ق.


جستارهایی در مدرسه کلامی بغداد
34

در‏گیری‏های علمی زیدیان و امامیان پس از این دوره نیز به‌گونه‏ای ضعیف ادامه یافت. با این همه، به نظر می‏رسد زیدیان پس از این دوره، بنابر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به‌ناچار میدان‏داری تشیع را به امامیه واگذار کردند. در سایه این تقابل، بعضی از عالمان زیدیه و امامیه به مذهب یکدیگر روی آوردند.

در ریشه‏جوییِ تغییر عقیده امامیان به مذهب زیدی می‏توان به‌خوبی ردپای معتزلیان را مشاهده کرد. در زمانی که امامیه پس از غیبت امام دوازدهم علیه السلام در نابسامانی و تحیر عقیدتی به سر می‏بردند، زیدیان اعتزال‏گرا و معتزلیان غیر زیدی از این اوضاع نامناسبِ امامیه استفاده، و با تبلیغات تخریبی، جمع کثیری از امامیان را به تغییر عقیده تشویق کردند. از آنجا‏ که زیدیه نزدیک‏ترین فرقه به امامیه و از سوی دیگر به معتزله به شمار می‏رفت، روی‏گردانان امامی به مذهب زیدیه روی آوردند. هرچند از دلایل تحول عقیدتی زیدیان به مذهب امامیه چیزی دانسته نیست، ولی به نظر می‏رسد داشتن میراث مشترک و نیز تعامل اجتماعی و فرهنگی در این زمینه بی‏تأثیر نبوده است.

  • نام منبع :
    جستارهایی در مدرسه کلامی بغداد
    سایر پدیدآورندگان :
    جمعی از پژوهشگران، زیر نظر محمدتقی سبحانی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1395
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 39118
صفحه از 657
پرینت  ارسال به