۸۲ . قرآن در صحيفه سجاديه، مصطفى محمّدى عراقى، كارشناسى ارشد علوم قرآن و حديث، دانشكده الهيات و معارف اسلامى دانشگاه تهران، استاد راهنما: دكتر سيّد محمّدباقر حجّتى، استاد مشاور: ... ، ۱۳۷۰، ۱۶۱ص.
پى بردن به ارزش و اهمّيت دعا در اسلام و جايگاه آن در بين مسلمانان، و ويژگى ذكر آن در آيات قرآن مجيد، رابطه قرآن با دعا، معرّفى صحيفه سجاديه و بيان جايگاه آن و آيات الهى در كلام امام
سجّاد عليه السلام ، مطالب مورد بحث اين پايان نامه است. مختصرى از زندگانى امام سجّاد عليه السلام و سخنان ايشان در كوفه، شام و مدينه پس از ماجراى كربلا، تلاش هاى رژيم اموى عليه خاندان پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله، روش امام سجّاد عليه السلامدر دعا كردن عليه جريان حاكم، و نقل گفتارى از استاد مطهّرى درباره احوال و شخصيت امام سجّاد عليه السلام، از مطالب فصل اوّل اين تحقيق است.
در فصل ديگر، ارزش و اهمّيت دعا در اسلام مورد بررسى قرار گرفته، ارزش و اهمّيت دعا در كلام رسول خدا و ائمه هدى و اشاراتى به آيات قرآن كريم در باب دعا، امر به دعا به عنوان يك وظيفه دينى، محبوبيت دعا نزد خالق يكتا، جايگاه دعا در مسير خلقت، اجابت برترين هدف از دعا، فوايد و آثار دعا، فضيلت و اهمّيت دعا، شرايط دعا، بُعد اخلاقى ـ اجتماعى و بُعد فردى دعا و حالات نمايشى دعا، از جمله عناوين مورد بحث در اين قسمت است.
فصل سوم، به معرّفى صحيفه سجّاديه اختصاص يافته است. در اين فصل در ضمن چهار بخش، مباحثى همچون: جايگاه صحيفه و بررسى سلسله سند آن، نمودار سلسله سند آن به نقل از امام باقر عليه السلام و محمّد بن زيد شهيد آمده و ترجمه ها و شرح هاى صحيفه، معرّفى شده است.
در فصل چهارم ـ كه موضوع اصلى پايان نامه است ـ آيات قرآنى كه در صحيفه منعكس شده، مورد بررسى قرار گرفته اند. به ادّعاى نگارنده، اين آيات به دو صورت صريح و غير صريح (ملهم بودن كلام امام عليه السلام از آيات) در صحيفه آمده است. آيات صريح، در چهارده دعا انعكاس يافته اند.
در اين فصل، در كنار انعكاس متن دعاى صحيفه، آيات مورد اشاره، در حاشيه آن ذكر شده در مواردى، توضيحات كوتاهى ارائه شده است.