ج ـ وقوف در مشعرالحرام
كوچ از عرفات
قـرآن
«اشكالى بر شما نيست كه در پى فضل و احسان پروردگارتان باشيد . پس چون از عرفات كوچ كرديد ، خدا را نزد مشعرالحرام ياد كنيد و به ياد او باشيد ، آنگونه كه شما را هدايت كرد و پيش از آن از گمراهان بوديد» .
حـديث
۵۹۸.ابن عبّاس :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله با آرامش ، در حالى كه اُسامه پشت سرش سوار بود ، از عرفات كوچ كرد وفرمود: «اى مردم! آرامش داشته باشيد!نيكى آن نيست كه اسب وشترتندبرانيد».
[ابن عبّاس]مى گويد : مركب پيامبر را نديدم كه گامهايش را به تاخت ، بالا آورد و بدود ، تا آن كه به «جمع» ۱ رسيد .
۵۹۹.ابن عبّاس :روز عرفه، همراه پيامبر صلى الله عليه و آله از عرفات كوچ كردم. پيامبر خدا صلى الله عليه و آله از پشت سرش سر وصداى زيادى شنيدكه برشتران مى زدندوسروصدامى كردند.باشلاّقى كه دردستش بود به آنان اشاره كردوفرمود:«اى مردم!آرامش داشته باشيد، نيكى، در تندتاختن نيست».
۶۰۰.معاوية بن عمار :امام صادق عليه السلام فرمود: مشركان پيش از غروب آفتاب كوچ مى كردند ولى پيامبر با آنان مخالفت كرد و پس از غروب كوچ كرد . [ سپس ] امام صادق فرمود: خورشيد كه غروب كرد،با آرامش و وقار، همراه مردم كوچ كن و از خداوند ، آمرزش بخواه ، كه خداوند مى فرمايد: «آنگاه از آن جا كه مردم كوچ مى كنند، كوچ كنيد و از خدا آمرزش بخواهيد كه خدا آمرزنده و مهربان است» . چون به «الكثيب الأحمر» ۲ در سمت راست جاده رسيدى ، بگو: «خدايا بر موقفم رحمت آور و علمم را افزون كن و دينم را بسلامت بدار و عباداتم را بپذير» . و مبادا تند بتازى ، آنگونه كه بسيارى از مردم مى كنند ! چرا كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده است: حج ، اسب تاختن و شتر دواندن نيست . از خدا پروا كنيد و نيكو سير كنيد ، ضعيف و مسلمانى را زير پا قرار ندهيد و در رفتن ، ميانه رو باشيد . رسول خدا صلى الله عليه و آله ناقه خويش را متوقّف مى كرد تا آن جا كه سر ناقه به جلوى كجاوه مى خورد و مى فرمود : «اى مردم! آرامش داشته باشيد» ، پس سنّت پيامبر صلى الله عليه و آله بايد پيروى شود . معاوية بن عمّار مى گويد : از امام صادق عليه السلام شنيدم كه مى فرمود: «خدايا! از آتش نجاتم ده» و اين را تكرار مى كرد ، تا مردم كوچ مى كردند . عرض كردم : كوچ نمى كنى؟ مردم رفتند . فرمود : من از شلوغى بيم دارم . مى ترسم كه در آزردن مردم شريك شوم .
