داشته و تعداد زيادى از آثار حديث شيعه را كتابت كرده است كه از آن ميان، اكنون تعداد ۳۹ نسخه در كتاب خانه بزرگ آستان قدس رضوى موجود است. ^۱
۵ . عبد الكريم بن ابى طالب اُرمَوى (م ۱۳۵۸ق). وى كتاب ثواب الأعمال شيخ صدوق را با نام گلزار قدسى ، ترجمه كرده است. ^۲ همچنين شرحى بر «دعاى صباح» نوشته است. ^۳
۶ . دكتر سيّد جلال الدين محدّث اُرمَوى (۱۲۸۳ ـ ۱۳۵۸ش). وى عالمى سختكوش و پرتلاش بود كه بسيارى از آثار برجسته شيعى ، به همّت او تصحيح شد و به چاپ رسيد. از وى، حدود پنجاه اثر در تأليف، ترجمه و تصحيح ، به جاى مانده است كه شانزده اثر آن به حديث و دانش هاى حديثى مربوط است. ^۴
محدّث اُرموى ، از جهت دقّت و سرعت در تحقيق آثار كهن شيعى ، با وجود دور بودن از حمايت هاى اجتماعى ، سياست و جمعى ، در دوران خويش و بلكه تا امروز ، سرآمد است .
وى داراى كتاب خانه اى عظيم بود كه نسخه هاى خطّى ارزنده اى در آن نگهدارى مى شد و اينك به مركز احياى ميراث اسلامى (وابسته به دفتر حضرت آية اللّه سيستانى) در قم منتقل شده است.
تاكنون دو مراسم بزرگداشت براى وى در تهران (۱۷ بهمن ۱۳۷۵ / ۲۶ رمضان ۱۴۱۷) و اروميه (۲۷ و ۲۸ مرداد ۱۳۷۸) برگزار شده است. ^۵ همچنين ، دفتر دوازدهم

اين نوشتار، بر اساس مقدمه پيش گفته، به يكى از شهرهاى به ظاهر كم آوازه در نگهدارى و نشر ميراث حديث ، اشاره اى كوتاه دارد. شهر «اروميه» در استان آذربايجان غربى ـ كه در مجاورت شهرهاى عالم خيزى چون خوى و تبريز قرار دارد ـ ، عالمان بلندآوازه و سختكوشى در خدمت به حديث ، در خود پرورانده است. گفتنى است كه مقصود اين نوشتار، برشمردن عالمان اُرمَوى در تمام عرصه هاى علم و فرهنگ نيست؛ بلكه تنها ميراث بانان حديثى ، منظور نظرند.
اينك، گزارشى اجمالى از اين خادمان حديث و ميراث دينى، بر حسب جستجو در فهرست نامه ها و كتب مرجع، ارائه مى گردد:

خادمان حديث در اروميه

۱ . صدر الذاكرين، على بن عبد الحسين اُرمَوى (متخلّص به «واله» ، م ۱۳۳۰ق) . وى صحيفة المحبّة را كه حاوى چهل حديث در فضايل حضرت على عليه السلام و اهل بيت عليهم السلام است، به نظم درآورده و نام توان روان ، بر آن نهاده است. وى در جمادى الأوّل ۱۳۱۶ق، اين اثر را به پايان برده و در ۱۳۲۲ق، در آن ، تجديد نظر نموده است. ^۱
۲ . يوسف بن عبد اللّه حسنى اُرمَوى شافعى(م ۹۵۸ق) . وى اثرى حديثى به نام الأربعون به زبان عربى نگاشته است كه تاريخ كتابت برخى نسخه هاى آن به ۱۱۹۵ق، مى رسد. ^۲
۳ . محمّد شفيع اُرمَوى. وى شرح خطبه طُتُنجيه، اثر محمّد كريم خان بن ابراهيم كرمانى (م ۱۲۸۸ق) را در سال ۱۳۹۹ق ، كتابت كرده است. ^۳
۴ . محمّد حسين اُرمَوى . وى در سال هاى ۱۳۳۵ تا ۱۳۵۲ق، در نجف حضور