175
حديث پژوهي

درباره شيخ صدوق نوشته است:
... له نحو من ثلاث مئة مصنَّف. ۱
درباره ابن جنيد نوشته است:
... و كان جيّد التصنيف و حسنه. ۲
درباره خودش نيز نوشته است:
... مصنِّف هذا الفهرست له مصنَّفات. ۳
همچنين از تأليفات نجاشى، كلينى، ابن جنيد و خود، با تعبير تصنيف ياد كرده است.
او درباره كلينى مى نويسد:
صنَّف الكتاب المعروف بالكلينى، يسمّى الكافى. ۴
درباره ابن جنيد مى نويسد:
... صنّف فأكثر. ۵
درباره خودش نوشته است:
أحمد بن العبّاس النجاشى الأسدى، مصنِّف هذا الكتاب، له كتاب. ۶
۲ . وى درباره محمّد بن ابى عمير مى نويسد:
... روى عنه أحمد بن محمّد بن عيسى ، كتب مئة رجل من رجال الصادق عليه السلام ، و له مصنَّفات كثيرة. ۷

1.همان، ص ۱۵۷ (ش ۶۹۵).

2.همان، ص ۱۳۴ (ش ۵۹۰).

3.همان، ص ۱۵۹ (ش ۶۹۹).

4.رجال النجاشى، ج ۲، ص ۲۹۱ (ش ۱۰۲۷) .

5.همان، ص ۳۰۶ (ش ۱۰۴۸) .

6.همان، ج ۱، ص ۲۵۴ (ش ۲۵۱) .

7.الفهرست، ص ۱۴۲ (ش ۶۰۷) .


حديث پژوهي
174

عنوان «كتاب» در اين عبارت شيخ، عام است و بر اصول و مصنّفات، اطلاق مى گردد. پس در الفهرستِ شيخ طوسى بايد در جستجوى اصول و مصنّفات بود، نه اصول و كتب.
۲ . شيخ طوسى در الفهرست ، درباره اسماعيل بن مهران مى نويسد:
و صنَّف مصنَّفاتٍ كثيرة منها كتاب «الملاحم»... و له أصل. ۱
۳ . همو درباره حميد بن زياد مى نويسد:
... ثقة كثير التصانيف، روى الاُصول أكثرها، له كتب كثيرة على عدد كتب الاُصول. ۲
۴ . شيخ طوسى، همچنين در شرح حال خاندان اَعيَن مى نويسد:
... و لهم روايات كثيرة و اُصول و تصانيف. ۳
۵ . درباره هارون بن موسى نقل شده است:
روى جميع الاُصول و المصنَّفات. ۴
اين عبارت، در الفهرست شيخ طوسى نيامده است.

ب . تصنيف، يعنى منبع مأخوذ از آثار ديگر

۱ . شيخ طوسى درباره آثار عيّاشى، شيخ مفيد، شيخ صدوق، ابن جنيد و خودش ، تعبير مصنّف را به كار برده است. وى درباره عيّاشى مى نويسد:
... له كتب كثيرة تزيد على مئتى مصنَّف. ۵
درباره شيخ مفيد مى نويسد:
... و له قريب مئتى مصنَّفٍ كبار و صغار. ۶

1.همان، ص ۱۱ (ش ۳۲) .

2.همان، ص ۶۰ (ش ۲۲۸) .

3.همان، ص ۷۴ (ش ۳۰۲) .

4.مجمع الرجال، ج ۶، ص ۲۰۴ .

5.الفهرست، ص ۱۳۶ (ش ۵۹۳).

6.همان، ص ۱۵۸ (ش ۶۹۶).

  • نام منبع :
    حديث پژوهي
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی مهریزی
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2671
صفحه از 400
پرینت  ارسال به