145
حديث پژوهي

۲ . كتاب . نجاشى مى گويد :
محمّد بن صدقة العنبرى البصرى ، أبو جعفر ، روى عن أبى الحسن موسى و عن الرضا عليهماالسلام . له كتاب عن موسى بن جعفر عليهماالسلام . ۱
۳ . كتاب . نجاشى مى گويد :
بكر بن الأشعث أبو إسماعيل، كوفى ، ثقة ، روى عن موسى بن جعفر عليهماالسلام كتابا. ۲
[۱۷]۴ . كتاب . اين اثر را در كتاب تدوين السنّة الشريفة و نيز مقدمه المعجم المفهرس لألفاظ أحاديث بحار الأنوار ، بر اساس نقل نجاشى ، جزو مؤلّفات امام كاظم عليه السلام آورده اند؛ ولى سخن نجاشى ، چنين دلالتى ندارد . نجاشى مى گويد :
خلف بن حمّاد ناشد بن المسيّب ، كوفى ، ثقة ، سمع موسى بن جعفر عليهماالسلام . له كتاب يرويه جماعة ، منهم محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب أخبرنى عدّة من أصحابنا عن أحمد بن محمّد بن يحيى قال : حدّثنا الحميرى و أبى قالا : حدّثنا محمّد بن الحسين بن أبى الخطّاب عن خلف بكتابه. ۳
اين سخن ، شاهد ديگرى است بر مدّعاى پيش گفته ، كه چنين آثارى را نمى توان در شمار مؤلّفات امامان عليهم السلام قلمداد كرد ؛ زيرا راوى ، روايت هايى را شنيده و خود، كتابت كرده است و در اين سخن، هيچ گونه نسبت و استنادى نيز به چشم نمى خورد.
۵ . نسخة . نجاشى مى گويد :
على بن حمزة بن الحسن بن عبيد اللّه بن العبّاس بن على بن أبى طالب عليه السلام أبو محمّد. ثقة روى و أكثر الرواية.
له نسخة يرويها عن موسى بن جعفر عليهماالسلام، أخبرنا محمّد بن جعفر قال : حدّثنا أحمد بن محمّد بن سعيد قال : حدّثنا محمّد بن هارون بن عيسى قراءة قال : حدّثنا محمّد بن

1.رجال النجاشى ، ص ۳۶۴ (ش ۹۸۳) .

2.همان ، ص ۱۰۹ (ش ۲۷۵) .

3.همان ، ص ۱۵۲ (ش ۳۹۹) .


حديث پژوهي
144

نورى ، نسبت آن را مى پذيرند و گروهى مانند شيخ حرّ عاملى و صاحب رياض ، آن را نفى مى كنند. ۱

مؤلّفات امام كاظم عليه السلام

۱ . مسند الإمام موسى بن جعفر عليهماالسلام . اين كتاب ، مجموعه اى از رواياتى است كه امام كاظم عليه السلام ، از طريق پدران خود از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل مى كند . راوى و كاتب آن ، موسى بن ابراهيم ابو عمران مروزى است كه در زندان بغداد ، از امام شنيده است .
نجاشى مى گويد :
موسى بن إبراهيم المروزى أبو حمران روى عن موسى بن جعفر عليهماالسلام ، له كتاب ذكر أنه سمعه وأبو الحسن عليه السلام محبوس عند السندى بن شاهك و هو معلّم ولد السندى بن شاهك. ۲
همچنين حاجى خليفه ، در كشف الظنون مى نويسد :
رواه أبو نُعَيم الإصفهانى ، و روى عنه هذا المسند موسى بن إبراهيم. ۳
اين مُسند را استاد محمّدحسين حسينى جلالى ، بر اساس نسخه كتاب خانه ظاهريه دمشق (ش ۳۴) تحقيق كرده و در نجف (۱۳۸۹ق) ، تهران (۱۳۹۲ق) ، شيكاگو (۱۴۰۱ق) و بيروت (۱۴۰۶ق) ، به چاپ رسانده است. ۴ اين مُسند ، داراى ۵۹ روايت است .
استاد محمّدرضا حسينى جلالى ، مدّعى است كه روايت هاى ديگرى با همان سند مروزى از امام كاظم عليه السلام نقل شده كه مى توان آنها را مستدرك اين مُسند ، برشمرد. ۵

1.ر . ك : خاتمة المستدرك ، ج ۱ ، ص ۱۹۴ ـ ۲۱۶ ؛ مصباح الشريعة ، تصحيح : محدث اُرمَوى ، ص۵ ـ ۳۰ (مقدمه مصحّح) .

2.رجال النجاشى ، ص۴۰۷ (ش۱۰۸۲) .

3.كشف الظنون ، ج۲ ، ص۵۵۷ .

4.ر . ك : تدوين السنّة الشريفة ، ص ۱۷۳ .

5.همان ، ص۱۷۳ ـ ۱۷۴.

  • نام منبع :
    حديث پژوهي
    سایر پدیدآورندگان :
    مهدی مهریزی
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 2651
صفحه از 400
پرینت  ارسال به