173
خردگرايي در قرآن و حديث

۴۶۴.امام على عليه السلام :خردمند سخن نگويد، مگر از روى نياز يا بر اساس دليل و برهان .

ر . ك : ص ۱۵۵ «گفتار درست » / حديث ۵۰۵ «ويژگى هاى خردمندان». نشانه هاى كمال عقل حديث ۶۰۱ .

د : رأى و نظر

۴۶۵.امام على عليه السلام :رأى آدمى، ميزان خردمندى اوست .

۴۶۶.امام على عليه السلام :گمانه زنى انسان، ميزان خردمندى اوست و رفتار او، بهترين گواه بر ريشه اوست .

۴۶۷.امام على عليه السلام :گمانه زنى آدمى ، به اندازه خرد اوست .

۴۶۸.امام على عليه السلام :به راستى كه خردمند ، برپايه خردش در رشد و صواب است ، و برپايه رأى و نظرش در افزايش است . از اين رو ، رأى او محكم و رفتارش پسنديده است .

ر . ك : ص ۱۵۷ «گمانه زنى درست » / حديث ۴۸۴ «بنيادهاى سنجش خرد».

ه : پيام رسان

۴۶۹.امام على عليه السلام :فرستاده تو ، ترجمه كننده خرد توست، و نوشته ات رساترين سخنگويت .

۴۷۰.امام على عليه السلام :فرستاده تو ، ترجمه كننده خرد توست و تحمّل تو، نشانه بردبارى ات .

۴۷۱.امام على عليه السلام :از خرد و ادبِ فرستاده بر خرد فرستنده استدلال شود .

ر . ك : حديث ۴۷۷ و ۴۸۳ «بنيادهاى سنجش خرد».

و : نوشتن

۴۷۲.امام على عليه السلام :نوشته آدمى، نشانه خردمندى و دليل فضل اوست .

۴۷۳.امام على عليه السلام :هنگامى كه چيزى نوشتى ، پيش از مُهر زدنْ آن را مرور كن؛ زيرا بر خرد خويش مُهر مى زنى .


خردگرايي در قرآن و حديث
172

۴۶۴.عنه عليه السلام :العاقِلُ لا يَتَكَلَّمُ إلاّ بِحاجَتِهِ أو حُجَّتِهِ .

د : الرَّأي

۴۶۵.الإمام عليّ عليه السلام :رَأيُ الرَّجُلِ ميزانُ عَقلِهِ .

۴۶۶.عنه عليه السلام :ظَنُّ الإِنسانِ ميزانُ عَقلِهِ ، وفِعلُهُ أصدَقُ شاهِدٍ عَلى أصلِهِ .

۴۶۷.عنه عليه السلام :ظَنُّ الرَّجُلِ عَلى قَدرِ عَقلِهِ .

۴۶۸.عنه عليه السلام :إنَّ العاقِلَ مِن عَقلِهِ في إرشادٍ ، ومِن رَأيِهِ فِي ازدِيادٍ ، فَلِذلِكَ رَأيُهُ سَديدٌ وفِعلُهُ حَميدٌ ۱ .

ه : الرَّسول

۴۶۹.الإمام عليّ عليه السلام :رَسولُكَ تَرجُمانُ عَقلِكَ ، وكِتابُكَ أبلَغُ ما يَنطِقُ عَنكَ ۲ .

۴۷۰.عنه عليه السلام :رَسولُكَ تَرجُمانُ عَقلِكَ ، وَاحتِمالُكَ دَليلُ حِلمِكَ .

۴۷۱.عنه عليه السلام :بِعَقلِ الرَّسولِ وأدَبِهِ يُستَدَلُّ عَلى عَقلِ المُرسِلِ .

و : الكِتاب

۴۷۲.الإمام عليّ عليه السلام :كِتابُ الرَّجُلِ عُنوانُ عَقلِهِ وبُرهانُ فَضلِهِ .

۴۷۳.عنه عليه السلام :إذا كَتَبتَ كِتابًا فَأَعِد فيهِ النَّظَرَ قَبلَ خَتمِهِ ، فَإِنَّما تَختِمُ عَلى عَقلِكَ ۳ .

1.(۵۴۳ ـ ) غرر الحكم : ۱۷۳۲ ، ۵۴۲۲ ، ۶۰۳۹ ، ۶۰۳۸ ، ۳۵۴۷ .

2.نهج البلاغة : الحكمة ۳۰۱ ، كنزالفوائد : ۱ / ۱۹۹ وفيه صدره ، غررالحكم : ۵۴۳۱ نحوه ، مطالب السؤول : ۵۷ .

3.(۵۴۹ ـ ) غرر الحكم : ۵۴۳۶ ، ۴۳۱۲ ، ۷۲۶۰ ، ۴۱۶۷ .

  • نام منبع :
    خردگرايي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار و عبدالهادی مسعودی، ترجمه: مهدی مهریزی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1378
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4129
صفحه از 516
پرینت  ارسال به