429
خردگرايي در قرآن و حديث

فصل هشتم: پايان جاهلي ت

۱۲۳۴.پيامبر صلى الله عليه و آلهـ در يادآورى نام امامان عليهم السلام ـ: نهمين آنان قائم است كه خداوند به وسيله او زمين را پس از تاريكى، پُر فروغ خواهد كرد ، و پس از جور و ستم، از عدالت، و پس از جهالت و نادانى، از دانش پُر خواهد ساخت .

۱۲۳۵.امام على عليه السلامـ پس از بيان فتنه ها و حوادث ـ: اين چنين خواهد بود تا آنكه خداوند ، در آخر زمان به هنگام سختى روزگار و نادانى مردم ، مردى را برانگيزد كه او را با فرشتگان، تأييد كند و يارانش را مصون بدارد، و با آيات خويش، او را يارى كند، و او را بر مردم زمين پيروز گرداند تا همه به رغبت يا اكراه ديندار شوند ؛ زمين را پر از قسط و عدل و روشنى و برهان گرداند ؛ گستره زمين، فرمانبر او شوند ؛ كافرى باقى نماند، مگر آنكه ايمان آورد، و بدكارى نباشد، مگر آنكه صالح گردد ؛ درندگان در حكومت وى ، سازش كنند و زمين، روييدنى هايش را بيرون ريزد، و آسمان، بركتش را فرو فرستد ؛ گنجها برايش آشكار گردد ؛ چهل سال بر خاور و باختر حكم راند ؛ خوشا به حال كسى كه آن روزگار را درك كند و سخن او را بشنود .

۱۲۳۶.امام على عليه السلامـ در سخنرانى يى كه به پيش آمدهاى روزگار اشاره مى كند ـ: راه راست و چپ را در پيش گرفتند ، تا در راههاى فتنه فرو روند و راههاى هدايت را كنار گذارند . شتاب نكنيد نسبت بدانچه در كمين است و دير مشماريد آنچه كه فردا خواهد آورد ـ چه بسيار شتاب كننده اى چون بدان رسد، دوست مى داشت كه بدان نمى رسيد ـ و چقدر امروز نزديك است ، به آثار فردا. اى قوم من ! اين وقت ، زمان رسيدن وعده ها و هنگام نزديك شدن فتنه هايى است كه نمى شناسيد . آگاه باشيد آنكه از ما آن فتنه ها را دريابد، با چراغى روشن آن را درنوردد ، و به شيوه نيكان رفتار كند تا بندى را بگشايد، و اسيرى را آزاد كند، و جمعيّتى را پراكنده سازد و پراكندگانى را گرد آورد ، و [اين همه] ناپيدا از چشم مردم است كه جوينده اثرش را نبيند؛ هرچه در آن نظر افكند . پس گروهى در آن فتنه ها صيقل داده شوند ؛ مانند صيقل دادن آهنگر، پيكان تير را ؛ چشمانشان با قرآن، جلا يابد و تفسير در گوشهايشان جاى گيرد و پس از جامهاى صبحگاهان ، در پايان روز، جام حكمت به آنان نوشانيده شود .


خردگرايي در قرآن و حديث
428

الفصل الثّامن: خِتامُ الجاهِلِيَّةِ

۱۲۳۴.رسول اللّه صلى الله عليه و آلهـ في ذِكرِ الأَئِمَّةِ عليهم السلام ـ:تاسِعُهُمُ القائِمُ الَّذي يَملَأُ اللّهُ عز و جل بِهِ الأَرضَ نورًا بَعدَ ظُلمَتِها ، وعَدلاً بَعدَ جَورِها ، وعِلمًا بَعدَ جَهلِها ۱ .

۱۲۳۵.الإمام عليّ عليه السلامـ بَعدَ بَيانِ المَلاحِمِ وَالفِتَنِ ـ: فَكَذلِكَ حَتّى يَبعَثَ اللّهُ رَجُلاً في آخِرِ الزَّمانِ ، وكَلِبٍ ۲ مِنَ الدَّهرِ ، وجَهلٍ مِنَ النّاسِ ، يُؤَيِّدُهُ اللّهُ بِمَلائِكَتِهِ ، ويَعصِمُ أنصارَهُ ، ويَنصُرُهُ بِآياتِهِ ، ويُظهِرُهُ عَلى أهلِ الأَرضِ حَتّى يَدينوا طَوعًا وكَرهًا ، يَملَأُ الأَرضَ قِسطًا وعَدلاً ونورًا وبُرهانًا ، يَدينُ لَهُ عَرضُ البِلادِ وطولُها ، لا يَبقى كافِرٌ إلاّ آمَنَ بِهِ ولا طالِحٌ إلاّ صَلَحَ ، وتَصطَلِحُ في مُلكِهِ السِّباعُ ، وتُخرِجُ الأَرضُ نَبتَها ، وتُنزِلُ السَّماءُ بَرَكَتَها ، وتَظهَرُ لَهُ الكُنوزُ ، يَملِكُ ما بَينَ الخافِقَينِ أربَعينَ عامًا . فَطوبى لِمَن أدرَكَ أيّامَهُ وسَمِعَ كَلامَهُ ۳ .

۱۲۳۶.عنه عليه السلامـ في خُطبَةٍ لَهُ يومِئُ فيها إلَى المَلاحِمِ ـ: وأخَذوا يَمينًا وشِمالاً ظَعنًا (طَعنًا) في مَسالِكِ الغَيِّ وتَركًا لِمَذاهِبِ الرُّشدِ . فَلا تَستَعجِلوا ما هُوَ كائِنٌ مُرصَدٌ ، ولا تَستَبطِئوا ما يَجيءُ بِهِ الغَدُ . فَكَم مِن مُستَعجِلٍ بِما إن أدرَكَهُ وَدَّ أنَّهُ لَم يُدرِكهُ ! وما أقرَبَ اليَومَ مِن تَباشيرِ غَدٍ ! يا قَومِ ، هذا إبّانُ (إيّانُ) وُرودِ كُلِّ مَوعودٍ ، ودُنُوٍّ مِن طَلعَةِ ما لا تَعرِفونَ . ألا وإنَّ مَن أدرَكَها مِنّا يَسري فيها بِسِراجٍ مُنيرٍ ، ويَحذو فيها عَلى مِثالِ الصّالِحينَ ؛ لِيَحُلَّ فيها رِبقًا ، ويُعتِقَ فيها رِقًّا ، ويَصدَعَ شَعبًا ۴ ويَشعَبَ صَدعًا في سُترَةٍ عَنِ النّاسِ ، لا يُبصِرُ القائِفُ أثَرَهُ ولَو تابَعَ نَظَرَهُ . ثُمَّ لَيُشحَذَنَّ فيها قَومٌ شَحذَ القَينِ ۵ النَّصلَ ، تُجلى ۶ بِالتَّنزيلِ أبصارُهُم ، ويُرمى بِالتَّفسيرِ في مَسامِعِهِم ، ويُغبَقونَ ۷ كَأسَ الحِكمَةِ بَعدَ الصَّبوحِ ۸ .

1.كمال الدين : ۲۵۹/ ۵ ، إعلام الورى : ۳۷۸ كلاهما عن الأصبغ بن نباتة عن الإمامعليّ عليه السلام .

2.كَلِب الدهر على أهله : إذا ألحَّ عليهم واشتدّ (النهاية : ۴ / ۱۹۵) .

3.الاحتجاج : ۲ / ۷۰ / ۱۵۸ عن زيد بن وهب الجهنيّ عن الإمام الحسن عليه السلام .

4.الشَعب : الإصلاح والإفساد ، وهو من الأضداد (النهاية : ۲ / ۴۷۷) .

5.القين : الحدّاد (لسان العرب : ۱۳ / ۳۵۰) .

6.النَّصْلُ : حديدةُ السهمِ والرمح (لسان العرب : ۱۱ / ۶۶۲) .

7.الغَبُوق : شُرب آخر النهار مقابل الصبوح (النهاية : ۳ / ۳۴۱) .

8.نهج البلاغة : الخطبة ۱۵۰ .

  • نام منبع :
    خردگرايي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار و عبدالهادی مسعودی، ترجمه: مهدی مهریزی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1378
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4363
صفحه از 516
پرینت  ارسال به