347
خردگرايي در قرآن و حديث

ز : روگردانى

قرآن

گذشتْ پيشه كن ، و به [كار] پسنديده، فرمان ده ، و از نادان، رُخ برتاب .

حديث

۱۱۱۶.پيامبر صلى الله عليه و آله :حكيم ترين انسان ، كسى است كه از مردم نادان بگريزد .

۱۱۱۷.پيامبر صلى الله عليه و آله :مردمان دو گروه اند ، مؤمن و نادان ؛ مؤمن را ميازار و با نادان، همنشينى مكن .

۱۱۱۸.امام على عليه السلامـ در وصيّتش به امام حسن عليه السلام ـ: ناسپاسى نعمت، پستى است و همنشينى با نادان، بد يُمن است .

۱۱۱۹.امام على عليه السلامـ در حكمتهاى منسوب به ايشان ـ: نزديكى به نادان و همسايگى با او، تو را از شرّش ايمن ندارد ؛ زيرا هرچه به آتش نزديك تر باشى ، خطر سوختن برايت بيشتر است .

۱۱۲۰.امام على عليه السلام :با آنكه از خرد بى بهره است ، مصاحبت مكن، و كسى را كه بى ريشه است، ويژه خود مگردان؛ زيرا آنكه خردمند نيست، به تو آسيب رساند از جايى كه گمان مى كند كه سود مى رساند، و آنكه بى ريشه است، بد مى كند به هركه به او خوبى كند .

۱۱۲۱.امام على عليه السلام :از كسى كه از خرد بى بهره است، خيرخواهى مكن و به كسى كه بى ريشه است، اعتماد منما ؛ زيرا آنكه خرد ندارد، ضرر مى زند از جايى كه گمان مى كند كه خيرخواهى مى كند و كسى كه بى ريشه است، به جاى درست كردن ، ويران مى سازد .

۱۱۲۲.امام على عليه السلام :بدترين كسى كه با او همنشين شوى ، نادان است .

۱۱۲۳.امام على عليه السلام :بدترين ياران ، نادان است .


خردگرايي در قرآن و حديث
346

ز : الإِعراض

الكتاب

«خُذِ الْعَفْوَ وَأْمُرْ بِالْعُرْفِ وَأَعْرِضْ عَنِ الْجَـهِلِينَ ۱

الحديث

۱۱۱۶.رسول اللّه صلى الله عليه و آله :أحكَمُ النّاسِ مَن فَرَّ مِن جُهّالِ النّاسِ ۲ .

۱۱۱۷.عنه صلى الله عليه و آله :إنَّمَا النّاسُ رَجُلانِ : مُؤمِنٌ وجاهِلٌ ، فَلا تُؤذِ المُؤمِنَ ، ولا تُجاوِرِ الجاهِلَ ۳ .

۱۱۱۸.الإمام عليّ عليه السلامـ مِن وَصِيَّتِهِ لِلحَسَنِ عليه السلام ـ: كُفرُ النِّعمَةِ لُؤمٌ ، وصُحبَةُ الجاهِلِ شُؤمٌ ۴ .

۱۱۱۹.عنه عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: لا يُؤمِنَنَّكَ مِن شَرِّ جاهِلٍ قَرابَةٌ ولا جِوارٌ ، فَإِنَّ أخوَفَ ما تَكونُ لِحَريقِ النّارِ أقرَبُ ما تَكونُ إلَيها ۵ .

۱۱۲۰.عنه عليه السلام :لا تَصحَب مَن فاتَهُ العَقلُ ، ولا تَصطَنِع مَن خانَهُ الأَصلُ ، فَإِنَّ مَن لا عَقلَ لَهُ يَضُرُّكَ مِن حَيثُ يَرى أنَّهُ يَنفَعُكَ ، ومَن لا أصلَ لَهُ يُسيءُ إلى مَن يُحسِنُ إلَيهِ ۶ .

۱۱۲۱.عنه عليه السلام :لا تَنتَصِح بِمَن فاتَهُ العَقلُ ، ولا تَثِق بِمَن خانَهُ الأَصلُ ، فَإِنَّ مَن فاتَهُ العَقلُ يَغُشُّ مِن حَيثُ يَنصَحُ ، ومَن خانَهُ الأَصلُ يُفسِدُ مِن حَيثُ يُصلِحُ ۷ .

۱۱۲۲.عنه عليه السلام :شَرُّ مَن صاحَبتَ الجاهِلُ .

۱۱۲۳.عنه عليه السلام :شَرُّ الأَصحابِ الجاهِلُ ۸ .

1.الأعراف : ۱۹۹ .

2.الفقيه : ۴ / ۳۹۵ / ۵۸۴۰ ، الأمالي للصدوق : ۷۳ / ۴۱ كلاهما عن يونس بن ظبيان عن الإمام الصادق عن آبائه عليهم السلاموفيه «أحلم» بدل «أحكم» ، معاني الأخبار : ۱۹۶ / ۱ عن أبي حمزة الثمالي عن الإمام الصادق عن أبيه عن آبائه عليهم السلام عنه صلى الله عليه و آله ، مشكاة الأنوار : ۱۳۷ .

3.المعجم الأوسط : ۸ / ۳۰۲ / ۸۶۹۸ ، حلية الأولياء : ۵ / ۱۷۴ كلاهما عن عبداللّه بن عمرو .

4.تحف العقول : ۸۰ .

5.شرح نهج البلاغة : ۲۰ / ۳۰۵ / ۴۹۸ .

6.غرر الحكم : ۱۰۳۸۳ .

7.غرر الحكم : ۱۰۳۹۹ ، وفي طبعة النجف : ص ۳۴۱ «لا تنصح» .

8.(۱۲۵۶ ـ ) غرر الحكم : ۵۶۹۱ ، ۵۷۰۹ .

  • نام منبع :
    خردگرايي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار و عبدالهادی مسعودی، ترجمه: مهدی مهریزی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1378
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4292
صفحه از 516
پرینت  ارسال به