291
خردگرايي در قرآن و حديث

ه : اخلاق زشت

۸۹۸.صالح بن مسمار :به من خبر رسيد كه پيامبر صلى الله عليه و آله اين آيه را تلاوت كرد : «اى انسان ! چه چيز تو را درباره پروردگار بزرگوارت مغرور ساخته است ؟» آن گاه فرمود : «نادانى اش» .

۸۹۹.امام على عليه السلام :آز و شهوت و بخل، نتيجه نادانى است .

۹۰۰.امام على عليه السلام :بنياد نادانى ، حماقت است .

۹۰۱.امام على عليه السلامـ در دعايى ـ: منِ نادان، با نادانى ام تو را نافرمانى كردم ، و با نادانى ام، گناهانى را مرتكب شدم، و دنيا بر اثر نادانىْ مرا منحرف ساخت، و از ياد تو به جهت نادانى غفلت ورزيدم ، و بر اثر نادانىْ به دنيا روى آوردم .

۹۰۲.امام صادق عليه السلام :نادانى در سه چيز است : خودخواهى ، جدل بسيار و نادانى به خداوند، و اينان اند زيانكاران .

۹۰۳.امام على عليه السلام :آنكه از نيكى كردن بخل ورزد ، خردمند نيست .

ر . ك : ص ۱۳۹ «مكارم اخلاق ».

و : اختلاف و جدايى

قرآن

[آنان ، به صورت] دسته جمعى ، جز در قريه هايى كه داراى استحكامات اند ، يا از پشت ديوارها با شما نخواهند جنگيد . جنگشان ميان خودشان سخت است . آنان را متحد مى پندارى، و[لى] دلهايشان پراكنده است ؛ زيرا آنان مردمانى اند كه نمى انديشند .

حديث

۹۰۴.امام على عليه السلام :اگر نادان سكوت اختيار كند ، مردم با يكديگر اختلاف نكنند .


خردگرايي در قرآن و حديث
290

ه : مَساوِئُ الأَخلاقِ

۸۹۸.صالِحُ بنُ مِسمارٍ :بَلَغَني أنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه و آله تَلا هذِهِ الآيَةَ «يَـأَيُّهَا الاْءِنسَـنُ مَا غَرَّكَ بِرَبِّكَ الْكَرِيمِ ۱ » ثُمَّ قالَ : جَهلُهُ ۲ .

۸۹۹.الإمام عليّ عليه السلام :الحِرصُ وَالشَّرَهُ وَالبُخلُ نَتيجَةُ الجَهلِ .

۹۰۰.عنه عليه السلام :رَأسُ الجَهلِ الخُرقُ ۳ .

۹۰۱.عنه عليه السلامـ في دُعائِهِ ـ: أنَا الجاهِلُ ، عَصَيتُكَ بِجَهلي ، وَارتَكَبتُ الذُّنوبَ بِجَهلي ، وألهَتنِي الدُّنيا بِجَهلي ، وسَهَوتُ عَن ذِكرِكَ بِجَهلي ، ورَكَنتُ (إلَى) الدُّنيا بِجَهلي ۴ .

۹۰۲.الإمام الصادق عليه السلام :الجَهلُ في ثَلاثٍ : الكِبرِ ، وشِدَّةِ المِراءِ ، وَالجَهلِ بِاللّهِ ، فَاُولئِكَ هُمُ الخاسِرونَ ۵ .

۹۰۳.الإمام عليّ عليه السلام :ما عَقَلَ مَن بَخِلَ بِإِحسانِهِ ۶ .

و : الفُرقَة

الكتاب

« لاَ يُقَـتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلاَّ فِى قُرًى مُّحَصَّنَةٍ أَوْ مِن وَرَآءِ جُدُرِ بَأْسُهُم بَيْنَهُمْ شَدِيدٌ تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَ قُلُوبُهُمْ شَتَّى ذَ لِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لاَّ يَعْقِلُونَ ۷

الحديث

۹۰۴.الإمام عليّ عليه السلام :لَو سَكَتَ الجاهِلُ مَا اختَلَفَ النّاسُ ۸ .

1.الانفطار : ۶ .

2.تفسيرالدرّ المنثور : ۸ / ۴۳۹ ؛ تفسير مجمع البيان : ۱۰ / ۶۸۲ نحوه .

3.(۱۰۰۶ ـ ) غرر الحكم : ۱۶۹۴ ، ۵۲۲۵ .

4.الدروع الواقية : ۲۴۹ .

5.الاختصاص : ۲۴۴ .

6.غررالحكم : ۹۵۸۸ .

7.الحشر : ۱۴ .

8.كشف الغمّة : ۳ / ۱۳۹ عن الإمام الجواد عن آبائه عليهم السلام ، بحار الأنوار : ۷۸ / ۸۱ / ۷۵ .

  • نام منبع :
    خردگرايي در قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: رضا برنجکار و عبدالهادی مسعودی، ترجمه: مهدی مهریزی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1378
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 4376
صفحه از 516
پرینت  ارسال به