«جهت‌دهی»، یا «تعدیل» این میل است. این هدف با نیرویی به نام «عقل» ممکن خواهد بود. بنابراین، عقل را باید ملاک نگاه رویکردی به امل دانست.
بر اساس منابع اسلامی، رغبت‌ها و گرایش‌های فرد عاقل در مسیر اُخروی است۱ و این حقیقت را درک میکند که دست‌یابی به امر خوشایند در آینده چه دنیوی باشد و چه اخروی، نیازمند کوشش است؛۲ البته خواسته‌های دنیویِ او هم بر اساس علم و حکمت است.۳ واقعیت هستی نیز این است که آرزوهایی که بر پایه عقل به مثابه «قوه شناختی ـ بازدارنده»۴ شکل گرفته باشند، به دلیل ویژگی‌های متعالی عقل به افراط کشانده نشده یا به امور پست دنیوی مبتلا نگشته است، در نتیجه آموزه‌های دینی آنها را مذمّت نمی‌کنند.
بنابراین، باید امل را در سیستم روانی افراد عاقل، «خیال مهاریافته» تلقی کرد که امیال و گرایش‌های لذت‌بخشِ فرد در مسیر معینی نظم داده می‌شوند. این مسیر معین همان کمال الهی است که از جانب خدای متعال برای انسان‌ها رقم خورده است و علامتِ در مسیر متعالی بودنِ امل انسان
1.. «یا هِشَامُ إِنَّ الْعُقَلَاءَ زَهِدُوا فِی الدُّنْیا وَ رَغِبُوا فِی الْآخِرَة» (کلینی، ۱۳۸۸: ۱/۱۸).
2.. «إِنَّ الْعَاقِلَ نَظَرَ إِلَی الدُّنْیا وَ إِلَی أَهْلِهَا فَعَلِمَ أَنَّهَا لَا تُنَالُ إِلَّا بِالْمَشَقَّةِ وَ نَظَرَ إِلَی الْآخِرَةِ فَعَلِمَ أَنَّهَا لَا تُنَالُ إِلَّا بِالْمَشَقَّةِ» (کلینی، ۱۳۸۸: ۱/۱۷).
3.. «إِنَّ الْعَاقِلَ رَضِی بِالدُّونِ مِنَ الدُّنْیا مَعَ الْحِکمَةِ وَ لَمْ یرْضَ بِالدُّونِ مِنَ الْحِکمَةِ مَعَ الدُّنْیا» (کلینی، ۱۳۸۸: ۱/۱۸).
4.. برای تبیین پذیرفته‌شده از مفهوم عقل در منابع اسلامی، نک.: پسندیده، ۱۳۸۸؛ رفیعی هنر، ۱۳۹۰.
