روشن است که انسان‌ها به‌واسطه قدرت خیالشان، در زمان سیر می‌کنند و گاه بر اساس آن تصمیم‌های مهم زندگی را رقم می‌زنند. اما در این سیر، دین مبین اسلام همواره مراقب وجه سلامت‌گونه و کمال‌گرایانه آدمی است؛ از این‌رو طی آموزه‌هایی چندوچون این موضوع را می‌کاود که با تبیین آن می‌توان دریافت که چگونه افراد باید از این موهبت استفاده کنند تا نه‌تنها دچار خسران نشوند، بلکه به رشد و بالندگی‌های روانی و معنوی دست یابند.
۳. میل و رغبت در آموزه‌های اسلامی
هسته اصلی آرزو موضوع «میل و رغبت» است. از این‌رو مناسب است قبل از ورود به بحث «امل» در مباحث اسلامی، این موضوع بررسی شود که: اساساً نگاه اسلام به امیال و رغبت‌ها چگونه است؟ و در نگاه دینی چه رویکردی برای آن اتخاذ شده است؟ آیا اسلام قائل به سرکوب امیال است؟ آیا از لحاظ اسلامی رغبت‌های آدمی جهت داده می‌شود؟ و کدام رغبت‌ها به شکل‌گیری امل و آرزو منجر می‌شوند؟ برای پاسخ به پرسش‌های مذکور و دیگر پرسش‌ها لازم است مفهوم «رغبت» در آموزه‌های اسلامی بررسی شود.
«رغبت» در اصل به معنای گسترش یا گستراندن چیزی است۱ که بعدها برای گستراندن خواسته۲ یا گسترش آرزو۳ به کار رفته است. برخی محققان با بیان اینکه رغبت به معنای مطلقِ میل نیست، معتقدند رغبت، میل شدیدی۴
1.. «أصل الرَّغْبَةِ: السّعة فی الشی‌ء، یقال: رَغُبَ الشی‌ء: اتّسع» (راغب اصفهانی، ۱۴۱۲: ۳۵۸).
2.. «الرَّغْبَی: السّعة فی الارادة» (راغب اصفهانی، ۱۴۱۲: ۳۵۸).
3.. «رغبُ النفس: سَعَةُ الأملِ» (الازهری، بی‌تا: ۸/۱۲۲).
4.. «هو المیل الأکید» (مصطفوی، ۱۳۶۰: ۴/۱۶۶).
