131
درآمدی بر روان‌شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی

ح۸۳۰۳). از سوی دیگر، از خداوند طلب می‌کنیم آمال و آرزوهای ما را همواره در مسیر توحیدی قرار دهد. از این‌رو در ادعیه از خدای متعال می‌خواهیم: «ای کریم، تویی آقای من، امید من و اندوخته من، ساز و برگ من، و آرزوی من! پس در دنیا آرزوی مرا کوتاه گردان و شوق و آمال مرا به خودت تداوم بخش!»۱ و «آرزویم را از میزان عمرم کوتاه نما و دلم را با مشغول ‌شدن به آخرت از دنیا بَرکن!»؛۲ و نیز «از ارتکاب گناهان از او آمرزش می‌طلبیم و از او می‌خواهیم که ما را از کردارهای بد و آرزوهای ناپسند در پناه خود گیرد».۳

1.. «یا کرِیمُ أَنْتَ سَیدِی وَ رَجَائِی وَ ذُخْرِی وَ ذَخِیرَتِی وَ أَمَلِی قَصِّرْ فِی الدُّنْیا آمَالِی وَ أَدِمْ رَغْبَتِی إِلَیک وَ آمَالِی» ‌(مجلسی، ۱۴۰۴، ۹۰/۲۶۹).

2.. «وَأَقْصِرْ أَمَلِی عَنْ غَایةِ أَجَلِی وَاشْغَلْ قَلْبِی بِالْآخِرَةِ عَنِ الدُّنْیا» (طوسی، ۱۴۱۱: ۱/۳۰).

3.. «نَسْتَغْفِرُهُ مِنْ مَکاسِبِ الذُّنُوبِ وَ نَسْتَعْصِمُهُ مِنْ مَسَاوِی الْأَعْمَالِ وَ مَکارِهِ الْآمَال» (کلینی، ۱۳۸۸: ۸/۱۷۵).


درآمدی بر روان‌شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی
130

مرگ را در نظر شما دوردست بنمایاند» (کلینی، ۱۳۸۸: ۸/۳۸۶). در روایتی رسول خدا صلی الله علیه و اله خطاب به گروهی از انصار فرمودند: «مَنْ غَرَّهُ مِنْکمْ أَمَلُهُ وَ قَصُرَ بِهِ فِی الْخَیرِ عَمَلُهُ، فَلْیطَّلِعْ فِی الْقُبُورِ وَلْیعْتَبِرْ بِالنُّشُورِ، وَاذْکرُوا الْمَوْتَ فَإِنَّهُ هَادِمُ اللَّذَّاتِ»؛ «هر کس از شما که آرزویش او را فریفته و در عمل خیر کوتاهی کرده است، پس باید از قبرها آگاهی یابد و از رستاخیز عبرت بگیرد و مرگ را یاد کنید که از بین ‌برنده لذت‌ها است» (طوسی، ۱۴۱۴: ۵۲۲).

از این‌رو حضرت علی علیه السلام فرمودند: «لَوْ عُرِفَ الْأَجَلُ قَصُرَ الْأَمَل»؛ «اگر مرگ شناخته شود، آرزو کوتاه می‌شود» (مفید، ۱۳۸۰: ۱/۲۹۵)؛ و در روایت دیگری فرمودند: «إِنَّهُ لَوْ رَأَی الْعَبْدُ أَجَلَهُ وَ سُرْعَتَهُ إِلَیهِ لَأَبْغَضَ الْأَمَلَ وَ تَرَک طَلَبَ الدُّنْیا»؛ «اگر بنده مرگ خود و سرعت حرکت به سمت آن را می‌دید، هر آینه از آرزو متنفر شده و دنیاخواهی را ترک می‌کرد» (صدوق، ۱۳۷۸: ۲/۲۴).

۳. طلب از خداوند

بندگان همواره در سایه‌سار دعا و مناجات با خداوند متعال به مسیرهای هدایت باز می‌گردند. در زمینه تعدیلِ امیال غیرعقلانی نیز که مانع حرکت به سمت اهداف متعالی انسان است، می‌توانیم از این ابزار قوی سود بجوییم. این از نشانه‌های محبت الهی به بندگان خویش است که فرد دلبسته اموال و ثروت‌های دنیایی نشود و برای به ‌غایت ‌رساندن آمال و آرزوهای دنیوی تلاشی نکند: «إِذَا أَحَبَّ اللَّهُ سُبْحَانَهُ عَبْداً بَغَّضَ إِلَیهِ الْمَالَ وَ قَصَّرَ مِنْهُ الْآمَالَ»؛ «هنگامی که خدای سبحان بنده‌ای را دوست بدارد، ثروت را نزد او مبغوض می‌دارد و آرزوهایش را کوتاه می‌کند» (تمیمی آمدی، ۱۳۶۶: ۳۶۷،

  • نام منبع :
    درآمدی بر روان‌شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی
    سایر پدیدآورندگان :
    حمید رفیعی هنر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 242
صفحه از 157
پرینت  ارسال به