11
درآمدی بر روان‌شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی

مقدمه

مفاهیمی چون «میل»، «رغبت»، «آرزو» و «امید» را مرتباً در زندگی روزمره یا حرفه‌ای خود به ‌کار می‌گیریم، بی‌آنکه به معانی آنها هشیارانه‌ توجه کنیم. اینها حالات مختلف روانی آدمی است که قابلیت تحلیل‌های روان‌شناختی با دیدگاه‌های مختلف را دارد، هرچند شاید کمتر به آنها توجه شده باشد.

معمولاً انسان‌ها زندگی خود را طبق رغبت‌های خود پیش می‌برند. با این ‌حال گاهی عمل بر اساس تمام امیال و رغبت‌ها، افراد را به دردسر می‌اندازد و گاه فلاکت به بار می‌آورد. داستان‌های ثبت‌شده در کتاب‌های تاریخی تا رسوایی‌های دائمی سیاست‌مداران و دیگر خبرسازان، مثال‌های روشنی در این زمینه است.

به گفته پژوهشگران (هافمن و دیگران،۱ ۲۰۱۲) هنجارهای اجتماعی، اخلاقیات، و عوامل سلامت جسمانی نشان‌دهنده این است که نباید به همه امیال و رغبت‌ها تن داد و در برابر بسیاری از آنها باید مقاومت کرد. پژوهشگران عرصه سلامت تخمین زده‌اند که ۴۰ درصد مرگ‌ومیرها در جوامع غربی ناشی از پیامدهای طولانی‌مدت عمل بر اساس امیال ناسالم است.

از دهه‌های گذشته مطالعاتی درباره مهار رغبت‌هایی که با ارزش‌ها و اهداف بلندمدت افراد متعارض است در قالب مفاهیم «خودمهارگری»۲ و

1.. Hofmann, W.; Vohs, K. D.; Baumeister, R. F.

2.. self ـ control


درآمدی بر روان‌شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی
10

با دستیابی به پاسخ این پرسش‌ها، چارچوب علمی آرزو مشخّص می‌شود و در نتیجه می‌توان آن را به مردم و متخصّصان آموزش داد، از بروز آرزوهای آسیب‌زا پیشگیری کرد، افراد مبتلا به آروزهای آسیب‌زا را درمان نمود و رفتار انسان‌ها را بر اساس آن، تحلیل و حتّی پیش‌بینی کرد. این، همان چیزی است که در اسلامی‌سازی علوم انسانی بدان نیازمندیم.

این نوع فعّالیت علمی، چیزی است که گروه روان‌شناسی اسلامی «پژوهشگاه قرآن و حدیث» عهده‌دار آن است. بر همین اساس، بررسی علمی موضوع «آرزو» و کشف ابعاد روان‌شناختی آن در دستور کار گروه قرار گرفت و پژوهشگر، این موضوع را به خوبی بررسی و نتایج آن را در این اثر ارائه کرد. این اثر که چارچوب نظری آرزو را تبیین می‌کند، می‌تواند نخستین گام در این راه باشد و مسیری را باز کند که پژوهشگران و متخصّصان این رشته در باره آن بحث و گفتگو کنند و بر غنای آن بیفزایند.

بر خود لازم می‌دانیم از آیة اﷲ ری‌شهری، مؤسّس پژوهشگاه قرآن و حدیث، که فراهم کننده بستر فعّالیت‌های علمی در این حوزه اند، تشکّر ویژه کنیم. همچنین از محقّق ارجمند، جناب آقای دکتر حمید رفیعی‌هنر که با ژرف‌اندیشی و تخصّص و تعهّد ویژه خود، این اثر را به سرانجام رساندند و نیز از جناب آقای دکتر فرید براتی‌سده که ارزیابی این اثر را بر عهده داشتند، قدردانی می‌کنیم. از همه بخش‌های ستادی و نیز واحد آماده‌سازی کتاب نیز که زمینه چاپ اثر را فراهم کردند، سپاسگزاریم.

در پایان، از همه استادان، پژوهشگران و دانشجویان محترم درخواست می‌کنیم نظرهای سازنده خود را با این گروه در میان بگذارند.

گروه روان‌شناسی اسلامی پژوهشگاه قرآن و حدیث

  • نام منبع :
    درآمدی بر روان‌شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی
    سایر پدیدآورندگان :
    حمید رفیعی هنر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1397
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 965
صفحه از 157
پرینت  ارسال به