است که در دوره معاصر و در سایه تشکیل حکومت دینی دو چندان شده است. این خود ادای تکلیفی در برابر همه مجاهدتهای عالمان شیعه در اعصار مختلف است و امام راحل بزرگوار و شهدای انقلاب و جنگ تحمیلی دین بزرگی بر همه پژوهشگران دینی در این عصر دارند. شکل گیری پژوهشکده کلام اهل بیت علیهم السلام برای بهرهبرداری از این فرصت طلایی و تاریخی است تا ضمن بازخوانی تاریخی اندیشه امامیه و زدودن غبار غفلت و شبهات از آن، به تبیین و تحلیل مسائل و موضوعات مهم کلامی پرداخته و علاوه بر نمایاندن اصالت و عمق این معارف، راهگشای انسان امروزی باشد.
در سابقه تاریخی مقالات و فِرَق، مسائل توحیدی از جمله مباحث اختلافی دامنهدار به شمار میرود که منشأ انشعابات و نزاعهای پربسامدی بوده است. در این میان، گروهها و فرقههای گوناگون به تناسب دغدغهها و مواجهه با شبهات، به طرح مباحث و تبیین آموزهها پرداختهاند؛ علاوه بر این گروههای متعدد، یکدیگر را به جهل و قصور در فهم و تبیین توحید و باورهای مرتبط با آن متهم ساختهاند. شیعه، از دیرباز بیش از دیگران در این مسئله به تشبیه، تجسیم و شرک متهم شده است. این اتهام که برآمده از ناآگاهی به نظام هماهنگ حاکم بر آیات و روایات است، دغدغه زیادی برای پاسخگویی در میان عالمان شیعه آفریده است؛ کتاب التوحید صدوق، شاهد گویایی بر این مسئله است.
این فراز و فرود در مسئله اسماء و صفات الهی بسیار پررنگ است، بحث از جایگاه اسماء و صفات الهی در اندیشه امامیه، فراتر از احصاء و استقصاء آن است و بهعنوان یکی از شاخصهها و ارکان اندیشه توحیدی به حساب میآید. «حدوث اسماء» یکی از عناصر اندیشه توحیدی در شیعه است که تبیین آن در ساختار این نظام ضروری است.
