تعبیر «غني ـ سعه» ياد شده است. نخستین تعبیر در هر کدام از موقعیت‌ها بیانگر وضعیت عینیِ۱ زندگی و تعبیر دوم، بیانگر وضعیت روانی۲ فرد است. بر اين اساس، ياد مرگ از راه تعديل لذّتجويي، تنگناي رواني دوران ناخوشايند را به گشايش روحي و رواني تبديل مي‌كند و انسان را نسبت به آن راضي مي‌سازد. در دوران خوشايند نيز احساس غني را منهدم و گشايش رواني را ـ كه موجب سرمستي و غرور مي‌شود ـ ، تنگ مي‌نمايد و موجب تعديل مي‌شود.
همچنین امام صادق علیه السلام خطاب به ابو بصير مىفرمايد:
يا ابا محمّد اذكر تقطع اوصالك في قبرك ورجوع احبابك عنك إذا دفنوك في حفرتك وخروج بنات الماء من منخريك وأكل الدود لحمك؛ فان ذلك يسلّى عنك ما أنت فيه.۳
ای ابا مُحمّد! به یاد بیاور بندبند شدن استخوان‌هایت را، و بازگشت دوستانت از نزد تو وقتی که تو را در قبرت دفن کردند، و خارج شدن موجودات ريز از دو سوراخ بینی‌ات را، و خورده شدن بدنت توسّط کرم-هاي خاکي را؛ که این کار، تو را به خاطر آنچه در آن قرار داری، تسلّی می‌دهد.
ابوبصير مىگويد: «به خدا سوگند هيچ گاه مرگ را ياد نكردم مگر آنكه اندوهى كه از امر دنيا داشتم، تسكين يافت».
در اين روايت تصريح شده كه ياد مرگ، موجب كاهش فشار رواني مي‌گردد و کاهش فشار روانی، زمینة گرایش به اعتیاد را کاهش می‌دهد.
از آنچه گذشت، روشن شد که یاد مرگ، هم در خوشايند زندگي نقش دارد و هم در ناخوشايند آن و در هر دو موقعیت، موجب مهار پيامدهاي منفي آن مي‌شود. هر كدام از اين دو موقعيت، ممكن است پيامدهاي منفي‌اي داشته باشند؛ تَرَف (خوش‌گذراني) و بَطَر
