اَبان بن حمران مي‏گويد: روزي كسي خدمت امام صادق‏ علیه السلام رسيد و گفت: پندي به من بياموز. امام علیه السلام به وي فرمود:
إن كانَ اللَّهُ تَبارَكَ وتَعالي‏ قَد تَكَفَّلَ بِالرِّزقِ فَاهتِمامُكَ لِماذا؟!^۱
اگر خداوند ـ تبارك و تعالي ـ متكفّل روزي شده، پس اندوه تو براي چيست؟!
بنا بر اين، يكي از ابعاد اين بسته، باور به روزي‌رساني خداوند متعال است. وقتي انسان بداند روزي‏اش به دست صاحب قدرت است، احساس اطمينان و آرامش مي‏كند. آنچه برای انسان اهمیت بیشتری دارد، «احساس اطمینان از روزی» است. اگر امنیت روزی تأمین باشد، انسان، آرام می‌گیرد و همین آرامش، زمینة گرایش به اعتیاد را از بین می‌برد. این موضوع را می‌توان در تحقیقات تجربی نیز پیگیری کرد و نشان داد که وضعیت افراد معتاد نسبت به روزی‌رسانیِ خداوند چگونه است.

د. اصلاح منبع استغنا

انسان، موجودي نيازمند و طالب غنا و بي‌نيازي است كه اگر به آن برسد، به احساس خوشايند رضامندي دست خواهد يافت و اگر دست نیابد، ناراضی مي‌گردد و ممکن است به اعتیاد گرایش یابد. یکی از علل گرایش به اعتیاد می‌تواند احساس نیازمندی و نرسیدن به استغنا باشد. به همين جهت، مسئله‌اي كه رخ مي‌نمايد، «بي‌نيازي طلبي» است. بی‌نیازی، یک منبع نیاز دارد. از پرسش‌هاي اساسي اين است كه منبع اين غنا چیست و بي‌نيازي را بايد از كجا تأمين نمود؟ در تشخیص منبع بی‌نیازی، برخی دچار اشتباه شده‌اند و سراغ غیر خدا رفته‌اند و اموری مانند پول و عوامل مادی دیگر را منبع بی‌نیازی خود می‌دانند. این در حالی است که تنها منبع بی‌نیازی، خداوند متعال است. لذا كسي كه از خدا احساس بي‌نيازي كند، غني نيست و كسي كه به خدا احساس نياز كند، فقير نيست.^۲

مقدم مي‏دارند. امّا همين انسان، وقتي بزرگ و عاقل مي‏شود و براي خودش كار مي‏كند، اوضاع بر او سخت مي‏شود و به خدا سوء ظن پيدا مي‏كند و حقوق مالي‏اي را كه بر عهده‏اش است، انكار مي‏كند و بر خود و خانواده‌اش سخت مي‏گيرد. اينها به خاطر ترس از تنگ شدن روزي و بدگماني به خداوند متعال است.^۱
پيامبر صلی الله علیه وآله به دو تن از فرزندان خالد مي‏فرمايد:
لا تَأيَسا مِنَ الرِّزقِ ما تَهَزهَزَت رُؤوسُكُما، فَإنَّ الإِنسانَ تَلِدُهُ اُمُّهُ أحمَرَ لَيسَ عَلَيهِ قِشرَةٌ، ثُمَّ يَرزُقُهُ اللَّهُ عَزَّ وجَلَّ.^۲
تا وقتي سر شما حركت مي‏كند، از روزي، نااميد نباشيد؛ چه اين‏كه انسان را مادرش سرخ و بدون پوست مي‏آفريند، سپس خداوند عزّوجلّ، او را روزي مي‏دهد.
اين، واقعيت نظام روزي است. اگر به اين واقعيتْ باور داشته باشيم، راحت زندگي مي‏كنيم و زمینه‌ای برای گرایش به اعتیاد به وجود نمی‌آید. یکی از علل گرایش به اعتیاد را باید فقدان اطمینان به روزی دانست. اگر بدانيم روزي ما تعيين شده و هيچ كس نمي‏تواند از آن بكاهد و هيچ قدرتي نمي‏تواند مانع آن شود، آن گاه احساس راحتي مي‏كنيم و مي‏توانيم از زندگي خود لذّت‌ ببريم. امام علي‏ علیه السلام مي‏فرمايد:
مَن وَثِقَ بِأَنَّ ما قَدَّرَ اللَّهُ لَهُ لَن يَفوتَهُ استَراحَ قَلبُهُ.^۳
كسي كه مطمئن باشد آنچه خدا براي او مقدّر كرده، از بين نمي‌رود، دلش آرام مي‏گيرد.