119
درآمدي بر پيشگيري از اعتياد با رويکرد اسلامي

فصل سوم : بی‌تابی و اعتیاد

۱. ناشکیبایی، عامل گرایش به اعتیاد

بر اساس نظریة شناختی ـ احساسی ـ دارویی۱ ]شاد[، خطای شناختی افراد معتاد، این است که وقتی با مشکلات و سختی‌ها رو به رو می‌شوند، بر این باورند که امکان سازگاری با عوامل تنش‌زا وجود ندارد. لذا برای درمان اعتیاد نیز معتقد است که باید این حس ناتوانی، به توانمندی تبدیل شود و این نیز متوقّف بر آموزش روش‌های مقابله با فشارها و تنش-هاست. ۲
خانتزیان در نظریة اگو(خود) در اعتیاد، معتقد است که مشکل اصلی در گرایش به اعتیاد، مسئلة «انطباق با شرایط» است. بر اساس این نظریه، افراد معتاد، خیلی زود برای کاهش استرس و اضطراب ناشی از شرایط دشوار زندگی، به سمت مواد مخدّر روی می‌آورند. اینان در حقیقت نتوانسته‌اند روش‌های مقابله‌ایِ دیگری را در برابر مشکلات، بحران‌ها، استرس‌ها، محرومیت‌ها و مانند آن به کار بگیرند. حتّی منبع برخی از این فشارها می‌تواند پرخاشگری باشد. افراد پرخاشگر، وقتی از احساس ملال‌آور خشم، رنج می‌برند، برای مهار آن به سمت مواد مخدّر روی می‌آورند و برای مدّتی، خود

1.. cognitivv-afective-pharmacogenic (CAP).

2.. نظریه‌های سوء مصرف مواد مخدّر، ص ۳۸.


درآمدي بر پيشگيري از اعتياد با رويکرد اسلامي
118

اعتماد كنى.
يكي از مصاديق امور پنهان، فلسفة احكام الهي است. ناآگاهي از علل تشريع احكام مي‌تواند موجب نارضايتي گردد؛ امّا اگر كسي اهل توكّل باشد، به خدا اعتماد خواهد كرد.
بنا بر اين، با كسب شناخت و يقين متناسب، مي‌توان توكّل به خدا را به دست آورد و آن را تقويت نمود. این عنصر به انسان، احساس قدرتمندی می‌دهد و در نتیجه، زمینة گرایش به اعتیاد را از بین می‌برد.

خلاصه بحث

از آنچه گذشت، روشن شد که نارضایتی از زندگی، عامل گرایش به اعتیاد است و این نارضایتی، ریشه در فلسفة لذّت‌، ناآگاهی از خیر واقعی، ناهماهنگی انتظارات با واقعیت‌ها، آرزوهای غیر واقعی، فقدان یا ناتمام بودن معنا و احساس بی‌پشتوانگی دارد. از این رو، برای پیشگیری از اعتیاد، باید اوّلاً فلسفة لذّت‌ فرد معتاد یا در معرض اعتیاد را به فلسفة خیر تبدیل کرد؛ ثانیاً تفسیر صحیح خیر و خوبیِ زندگی را برای آنان ‌مشخّص ساخت؛ ثالثاً انتظارات آنان را با واقعیت‌های زندگی دنیا تنظیم نمود؛ رابعاً آنان را از آرزوهای دور و دراز خارج ساخت؛ خامساً نسبت به روزی مقدّر، قناعت داشت؛ سادساً به زندگی آنان معنای واقعی و اصیل زندگی را بخشید؛ سابعاً تکیه‌گاهی مطمئن برای فرد تنظیم نمود که چیزی جز خداوند متعال نیست.
با این اقدامات می‌توان نارضایتی را از این افراد دور ساخت و زمینة گرایش به اعتیاد را از بین بُرد.

  • نام منبع :
    درآمدي بر پيشگيري از اعتياد با رويکرد اسلامي
    سایر پدیدآورندگان :
    عباس پسندیده و محمدرضا کیومرثی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قک
    تاریخ انتشار :
    1392
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 16442
صفحه از 245
پرینت  ارسال به