خواهد كرد^۱ و بدین سان، زمینة گرایش به اعتیاد از بین می‌رود.

زندگی، سختی دارد!

افراد معتاد یا در معرض اعتیاد، خواهان راحتي، آسايش و كامجويي هستند. از اين رو، دنيا را محلّ برآورده شدن اين خواسته‏هایشان مي‏دانند و يا دست‏كم مي‏خواهند كه چنين باشد. چون دنيا را محلّ راحتي مي‏پندارند، از رسيدن سختي‏ها، به شدّت، آزرده و رنجور مي‏شوند؛ چون دنيا را محلّ كاميابي مي‏پندارند، از ناكامي‏ها و تحقّق نيافتن آرزوها به شدّت، عصباني مي‏شوند؛ امّا واقعيت چيست؟ واقعيت، اين است كه دنيا محلّ سختي‏ها و بلاهاست،^۲ اين را بايد به عنوان يك واقعيت پذيرفت. دنيا ويژگي‏هايي دارد كه بر اساس حكمت و مصلحت الهي تنظيم شده‏اند و خير و صلاح انسان نيز در آن است. كاري كه بايد فرد معتاد یا در معرض اعتیاد انجام دهد، اين است كه شكل واقعي دنيا را بشناسد و بپذيرد. يكي از كليدهاي رضايت از زندگي، اين جاست. زندگي به عنوان يك واقعيت خارجي، آن قدر تلخ و گزنده نيست؛ آنچه آن را برای فرد معتاد یا در معرض اعتیاد، تحمّل‏ناپذير مي‏سازد، تصوّرات و انتظاراتي است كه از دنيا و زندگي دارد و اكنون آنها را برآورده شده نمي‏بيند و لذا نالان و ناراضي می‌گردد. در حقيقت، تصوّرات و انتظارات غير واقع‏بينانه، ماية ناراحتي و نارضايتي فرد معتاد یا در معرض اعتیاد است، نه پديده‏هاي زندگي. اینان باید بدانند که لازم نيست براي رسيدن به رضايت از زندگي، دنيا را تغيير دهند؛ بلكه با تغيير و اصلاح شناخت خود نسبت به دنيا مي‏توانند به رضامندي، دست يابند. قرآن كريم در بارة واقعيت زندگي انسان در دنيا مي‏فرمايد:
(لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِي كَبَدٍ)
^۳به تحقيق، ما انسان را در سختي آفريديم.

مي‏شود؛^۱ امّا در دنيا اين‏گونه نيست. دنيا به جهت ماهيت و هدفي كه براي آن در نظر گرفته شده، برنامة خاصي دارد كه انسان بايد خود را با آن تنظيم كند و انتظاراتش را با آن هماهنگ سازد. ما به دنيا نيامده‏ايم تا آن‏گونه كه مي‏خواهيم زندگي كنيم و آن‏طور كه دوست داريم، آن را تنظيم نماييم؛ بلكه به دنيا آمده‏ايم تا هنر و مهارت خود را در هماهنگ شدن با كش و قوس‏هاي زندگي نشان دهيم. افراد معتاد یا در معرض اعتیاد، معمولاً انتظار دارند برنامة دنيا، طبق خواستة آنها تنظيم شود و هر چه مي‏خواهند محقّق شود؛ حال آن‏كه، اين، با واقعيت دنيا ناسازگار است. دنيا آزمون بزرگ زندگي است و تعيين برنامة آن، از اختيار ما خارج است؛ امّا چگونگي پاسخ و واكنش ما، در اختيارمان است.
اگر فرد معتاد یا در معرض اعتیاد، از دنيا انتظار بهشت داشته باشد، ميان انتظارات و واقعيت‏هاي زندگي، ناهماهنگي به وجود خواهد آمد و اين ناهماهنگي، به ناكامي مي‏انجامد و ناكامي، فشار رواني و تنيدگيِ انسان را به شدّت افزايش مي‏دهد و در نتيجه، موجب احساس نارضايتي از زندگي مي‏گردد؛ امّا اگر دنيا را آن گونه كه هست بشناسيم و بپذيريم و بر اساس شرايط موجود، به برنامه‏ريزي و فعّاليت بپردازيم، مي‏توانيم اميدوار باشيم كه به رضايت از زندگي دست يابيم.
در بهشت، آنچه را بخواهيم مي‏شود؛ امّا در دنيا آنچه را مي‏شود بايد خواست. اين، يك اصل در احساس رضايت از زندگي است. امام علي علیه السلام در اين باره مي‏فرمايد: هرگاه آنچه را خواستي نشد، اهميت نده كه چگونه هستي^۲ و آنچه را هست، سخت مگير^۳ و آنچه را شد، بخواه.^۴ اگر انسان زندگي را سخت نگيرد و آنچه را هست بپذيرد، اوّلاً به رضامندی دست می‌یابد و ثانیاً توان واكنش مثبت را به دست مي‏آورد و ثالثاً در يك آرامش خاصي زندگي