شدن دل۱ و بهره‌مندی از آن۲ می‌شود و همین امر، موجب لذّت معنوی می‌گردد. امام زين‌العابدين علیه السلام خداوند متعال را به عنوان كسي كه عارفان را به لذّت مناجاتش خو داده، ياد مي‌كند.۳
به هر حال، یکی از بهترین راه‌های لذّت‌‌بخشِ ارتباط معنوی با خداوند، دعا و مناجات با اوست. معصومان علیهم السلام مناجات‌های عاشقانه و عارفانة فراواني با خداوند داشته‌اند که تحلیل و بررسی آنها از حوصلة این تحقیق خارج است. نکتة مهم این که دلبستگی به دنیا موجب از بین رفتن لذّت مناجات می‌گردد. به گزارش امام صادق علیه السلام، کمترین کیفری که خداوند متعال به دنیادوستان می‌دهد، این است که شيريني مناجات خود را از آنان سلب می‌کند.۴
پنج. خواندن قرآن
خواندن آیات نورانی قرآن كريم نیز ماية شادي قلب می‌گردد. پيامبر خدا صلی الله علیه وآله از خداوند می‌خواهد که قلب او را با قرآن شاد سازد. ۵ همچنین گاه قلب انسان، زنگار می‌گیرد و همین می‌تواند موجبات کدورت و گرفتگی باطن شود. چیزی که می‌تواند این زنگار را از بین ببرد، قرآن است. ابن عمر نقل می‌کند که روزی پيامبر خدا صلی الله علیه وآله فرمود: «اين دل‌ها نيز همانند آهن زنگار مى‌بندد». به ایشان عرض شد: اى پيامبر خدا! صيقل دهندة دل‌ها
1.. پيامبر خدا صلی الله علیه وآله: إنَّ الله َ عز و جل لَيُحيي قَلبَ المُؤمِنِ بِالدُّعاءِ
(الفردوس، ج ١، ص ١٦٨، ح ٦٢٥).
2.. امام صادق علیه السلام: أوحَى الله ُ عز و جل إلى داوودَ علیه السلام: يا داوودُ، بي فَافرَح، وبِذِكري فَتَلَذَّذ، وبِمُناجاتي فَتَنَعَّم، فَعَن قَريبٍ اُخلِي الدّارَ مِنَ الفاسِقينَ، وأجعَلُ لَعنَتي عَلَى الظّالِمينَ
(الأمالي، صدوق، ص ٢٦٣، ح ٢٨٠؛ روضة الواعظين، ص ٥٠٥.
3.. امام زين العابدين علیه السلام ـ فِي المُناجاةِ الإِنجيلِيَّةِ ـ: يا مَن آنَسَ العارِفينَ بِطيبِ مُناجاتِهِ، وألبَسَ الخاطِئينَ ثَوبَ مُوالاتِهِ
(بحارالأنوار، ج ٩٤، ص ١٥٧، ح ٢٢).
4.. امام صادق علیه السلام: إذا رَأَيتُمُ العالِمَ مُحِبّا لِدُنياهُ فَاتَّهِموهُ عَلى دينِكُم؛ فَإِنَّ كُلَّ مُحِبٍّ لِشَيءٍ يَحوطُ ما أحَبَّ. وقال صلی الله علیه وآله: أوحَى الله ُ إلى داودَ علیه السلام: لا تَجعَل بَيني وبَينَكَ عالِما مَفتونا بِالدُّنيا؛ فَيَصُدَّكَ عَن طَريقِ مَحَبَّتي؛ فَإِنَّ اُولئِكَ قُطّاعُ طَريقِ عِبادِيَ المُريدينَ. إنَّ أدنى ما أنَا صانِعٌ بِهِم أن أنزَعَ حَلاوَةَ مُناجاتي عَن قُلوبِهِم
( الکافي، ج١، ص ٤٦، ح ٤؛ علل الشرائع، ص٣٩٤، ح ١٢؛ مشکاة الأنوار، ص١٤٠؛ تحف العقول، ص٣٩٧).
5.. پيامبر خدا صلی الله علیه وآله در دعايي كه به امام علي علیه السلامآموزش داد:... اللهم نور بكتابك بصـري واشرح به صدري وفرح به قلبي
(الکافي، ج ۲، ص ۵۷۷، ح ۲؛ قرب الأسناد، ص ۵، ح ۱۶).
