مَن ضُيِّقَ عَلَيهِ في ذاتِ يَدِهِ فَلَم يَظُنَّ أنَّ ذلِكَ حُسنُ نَظَرٍ مِنَ اللهِ (لَهُ) فَقَد ضَيَّعَ مَأمولاً، ومَن وُسِّعَ عَلَيهِ في ذاتِ يَدِهِ فَلَم يَظُنَّ أنَّ ذلِكَ استِدراجٌ مِنَ اللهِ فَقَد أمِنَ مَخوفا.۱
هر كس به تنگدستى دچار شود و گمان نبرد كه اين، نيكبينى خدا به اوست، اميد را تباه ساخته و آن كس كه گشادهدست گردد و گمان نبرد كه اين، گرفتارى تدريجى خدا براى اوست، خود را از بيمى كه نبايد از آن ايمن باشد، ايمن داشته است.
به همين دليل است كه صابران، در بلاها خداوند را شكر ميكنند:
اللَّهُمَ لَكَ الحَمدُ حَمدَ الشّاكِرينَ لَكَ عَلي مُصابِهِم.۲
خداوندا! سپاسْ تو را همانند سپاس كساني كه در مصيبتها شكرگزار تو هستند.
امام زین العابدین علیه السلام نیز در دعای خود از خداوند متعال میخواهد که توفیق شکر به خاطر نداشتهها را به وی عنایت کند:
واجعل شكري لك على مازويت عني أوفر من شكري إياك على ماخولتني.۳
و سپاس من از تو را به خاطر آنچه که از من گرفتهای، بیشتر از سپاس من از تو به خاطر آنچه به من دادهای قرار ده.
واقعیت این است که اگر نگاه به بلاها و مصیبتها اصلاح شود، فشار روانی مهار میگردد و نارضایتی به وجود نمیآید و بدین سان، زمینة گرایش به اعتیاد نیز از بین میرود.
دو. تفسیر ثروت اهل عصیان
نگاه به اموال دیگران و تفسیر آن، از مسائلی است که گرایش به اعتیاد را سرعت ميبخشد. ثروت و مال اهل عصیان از اموری است که گاه مورد توجّه قرار ميگيرد و موجب نارضایتی میگردد. برخی مال دیگران را بسیار مهم و خوب ارزیابی میکنند. اين را