23
خير و برکت از نگاه قرآن و حديث

آثار نيكوكارى

فصل پنجم ، به آثار و بركات نيكوكارى پرداخته است. در اين فصل ، اثبات شده است كه از نگاه اسلام ، نيكى خميرمايه رشد و تكامل انسان و جامعه انسانى است و نيكوكار در واقع ، به خود خدمت مى كند ، هر چند كارش در راستاى خدمت به ديگران باشد .
خداوند ، نيكوكار را دوست مى دارد. نيكى ، نه تنها پاداش الهى را در پى دارد ، بلكه پاداش آن مى تواند تا بى نهايت امتداد و گسترش يابد .
نيكوكارى ، دل و جان را روشن مى كند ، نام نيك و محبوبيّت مردمى مى آورد و در نهايت به خير دنيا و آخرت مى انجامد .
نيكى به مردم ، گشاينده قلعه دل هاست ، زمام دل ها را در دست انسانِ نيكوكار قرار مى دهد ، انسان هاى آزاده را به فرمانبرى و همراهى وا مى دارد ، بلاها را از انسان دور مى سازد و او را مورد ستايش و ثناى ديگران قرار مى دهد .
نيكى و خدمت رسانى به مردم ، موجب نيك فرجامى ، استمرار و فراوانى نعمت ، افزايش ثروت ، و تداوم قدرت و شوكت و رياست مى شود ، افزون بر اين كه رهتوشه قيامت است و مايه برخوردارى از شفاعت و حفظ (سلامت) نسل و آسانى حساب قيامت و نيز موجب ورود به بهشت برين .

موانع نيكوكارى

در فصل ششم ، موانع نيكوكارى، از نگاه متون اسلامى ، مورد بررسى قرار گرفته است و امورى مانند: خودكم بينى و عقده حقارت ، بُخل ، سنگدلى ، انكار ، ناسپاسى و شايد خطرناك تر از همه ، همنشينِ بد ، عوامل بازدارنده از نيكى شمرده شده اند . امام على عليه السلام در اين باره مى فرمايد:


خير و برکت از نگاه قرآن و حديث
22

البتّه اين شناختِ بديهى و فطرى ، براى رسيدن انسان به مقصودش ، كافى نيست ؛ بلكه انسان براى شناخت همه جانبه «خير» و تشخيص تمام مصاديق آن و مهم تر از آن ، براى پيمودن راه هاى «خير» ، به «وحى» نياز دارد .
متون و شواهد دينى كه بر اين مدّعا دلالت مى كنند ، در فصل اوّل و دوم بخش نخست كتاب ، خواهند آمد .
فصل سوم نيز در مورد اسباب و ابزار و مبادى «خير» است . در اين فصل ، متونى كه بر اين معنا دلالت دارند ، در حدّ توان ، مورد كاوش قرار گرفته اند. اين متون به دو دسته تقسيم مى شوند:
دسته اوّل: آنچه در تشخيص «خير» نقش دارند ، كه با عنوان «مبادى علمى» آمده اند ؛ مانند: «قرآن» كه مصداق روشن و بى بديلِ وحى الهى است ، «اهل بيت» كه مفسّران قرآن اند ، «عقل» كه در احاديث اسلامى اغلب به عنوان «وجدان اخلاقى» توصيف شده است ، و «علم» كه از همين مبادى علمى به شمار مى آيد .
دسته دوم : آنچه در دستيابى به «خير» مؤثّر است؛ همانند: تلاش ، توفيق ، همنشينى با نيكان و... كه با عنوان «مبادى عملى و اخلاقى» مطرح شده اند .
گفتنى است احاديثى كه در ذيل عنوان هاى: «آنچه با آن، مى توان به خير دنيا دست يافت» و «مجموعه هاى نيكى» آمده اند، اغلب به اين بخش ، مربوط مى شوند .

سيماى نيكان

فصل چهارم ، عهده دار بيان نشانه هايى است كه جامعه هاى برخوردار از «خير» و انسان هاى شايسته و نيكوكار، داراى آنها هستند. در اين فصل، ويژگى هاى انسان برتر و مسلمان شايسته ، به تفصيل، از نگاه احاديث اسلامى ، تبيين و تفسير شده است .

  • نام منبع :
    خير و برکت از نگاه قرآن و حديث
    سایر پدیدآورندگان :
    محمّد محمّدی ری شهری، با همکاری: محمّد تقدیری، ترجمه: جواد محدّثی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 9254
صفحه از 664
پرینت  ارسال به