بوده كه ضرب المثل شمرده مى شده است . وى به علوم و مشكلات احاديث معلول نيز وقوف كامل داشته و در اين زمينه ، كتاب العلل الصغير و العلل الكبير را تأليف نموده است .
ترمذى براى استماع حديث و ملاقات مشايخ به شهرهاى مختلف خراسان و عراق و نيز به حرمين شريف مسافرت كرد . وى از شاگردان بخارى بوده و با خود بخارى نيز در شاگردى نزد برخى از مشايخ ، مشاركت داشته است .
ذهبى ، ترمذى را جزو علماى جرح و تعديلى كه در تضعيف رجال ، متساهل بوده اند ، به شمار آورده است ۱ . منشأ نسبت تساهل به وى آن است كه ترمذى ، در كتاب السنن خود ، در موارد قابل توجهى احاديث ضعيف را حَسَن و يا حتى صحيح دانسته است . از اين رو ، ذهبى آراى منفرد ترمذى را در تصحيح و تحسين احاديث ، قابل اعتماد ندانسته است . ۲
۱۴ . ابن خِراش
ابو محمّد عبد الرحمان بن يوسف بن سعيد بن خراش مروزى بغدادى ، به سال ۲۸۳ هجرى وفات يافته است . ابن خراش ، از حافظان حديث بوده و به وى نسبت تشيّع داده شده و گفته اند كه در مثالب (معايب) ابو بكر و عمر ، كتابى تأليف كرده است .
ابن عدى ، در مورد ديانت وى گفته است كه ابن خراش به تشيّع ياد شده و اميدوارم كه وى در دروغ ، متعمد نبوده باشد . ذهبى ، ابن خراش را زنديق و معاند حق دانسته و علم وى را نيز مايه خسران وى دانسته است .
