243
دانش رجال از ديدگاه اهل سنت

جمله اند : ۱ . الزهد ، ۲ . العلل ، ۳ . بيان خطأ البخارى فى تاريخه ، ۴ . أسماء الضعفاء ، ۵ . الجرح والتعديل ، ۶ . أجوبته على أسئلة البَرْذِعى فى الضعفاء ، ۷ . أجوبته على أسئلة البرذعى فى الثقات . ۱

۱۱ . ابو داوود

سليمان بن اشعث ازدى سجستانى ۲ ، صاحب كتاب حديثى السُنن ، معروف به سنن أبى داوود ۳ است كه به سال ۲۰۲ هجرى تولّد يافت و در سال ۲۷۵ هجرى در بصره درگذشت .
ابو داوود ، ثقه و محدّث و فقيه بى همتاى بصره در زمان خودش بوده و مسافرت هاى بسيارى براى كسب علم و شنيدن حديث نمود . وى علاوه بر فقه و حديث ، در علم رجال نيز تبحّر داشته و در اين زمينه ، كتاب فى الرجال و تسمية الإخوة الذين روى عنهم الحديث را تأليف نموده است .
محمّد بن اسحاق صاغانى در مدح وى گفته است كه زمانى كه ابو داوود ، كتاب السنن را تأليف كرد ، حديث آن گونه براى وى نرم شد كه آهن براى حضرت داوود عليه السلام .
حاكم نيشابورى نيز در مدح ابو داوود گفته است كه او امام اهل حديث در عصر خويش بوده است . ۴

1.براى اطّلاع بيشتر در مورد آثار ابو زرعه و شرح حال وى ، ر .ك : أبو زرعة الرازى وجهوده فى السنة النبوية ، ج۱ ، ص۱۸۳ ـ ۲۰۳ ؛ الجرح و التعديل ، ج۱ ، ص۳۲۸ ـ ۳۴۹ ؛ تاريخ بغداد ، ج۱۰ ، ص۳۲۵ ـ ۳۳۵ (ش۵۴۶۹) ؛ تذكرة الحفّاظ ، ج۲ ، ص۵۵۷ ـ ۵۵۸ (ش۵۷۹) ؛ طبقات الحفّاظ ، ص۲۷۲ ـ ۲۷۳ (ش۵۶۱) .

2.منسوب است به سجستان (همان سيستان) ، شهرى تاريخى در شرق ايران و غرب هرات افغانستان ، و مشهور آن است كه اصل ابو داوود از شهر مذكور بوده ؛ اما برخى گفته اند كه وى از روستايى از روستاهاى بصره به نام سجستان بوده است .

3.اين كتاب ، جزو اصول ششگانه حديثى معتبر اهل سنّت است .

4.ر .ك : تذكرة الحفّاظ ، ج۲ ، ص۵۹۱ ـ ۵۹۳ (ش۶۱۵) ، سير أعلام النبلاء ، ج۱۳ ، ص۲۰۳ ـ ۲۲۱ (ش۱۱۷) ؛ الأنساب ، ج۳ ، ص۲۲۵ ؛ طبقات الحفّاظ ، ص۲۸۴ ـ ۲۸۵ (ش۵۹۲) .


دانش رجال از ديدگاه اهل سنت
242

بسيار سختگير بوده ۱ و تعدادى از رجال اسناد روايات بخارى ، توسط وى تضعيف شده اند . از اين رو ، تضعيفات ابو حاتم ، به خلاف توثيقاتش ، در صورت انفراد و عدم موافقت ساير علماى جرح و تعديل با وى ، معتبر دانسته نشده است . ۲

۱۰ . ابوزُرْعَه رازى

ابو زرعه عبيد اللّه بن عبد الكريم بن يزيد بن فروخ رازى ، به سال ۲۰۰ هجرى تولّد يافت و به سال ۲۶۴ هجرى در رى درگذشت .
ابو زرعه ، ثقه و از حافظان حديث بوده و براى شنيدن حديث ، به حجاز و شام و مصر و عراق و جزيره ۳ و خراسان ، مسافرت نمود و احاديث بسيارى را به رشته تحرير درآورد .
اسحاق بن راهويه (از اساتيد بخارى) در مدح و فضل ابو زرعه گفته است :
هر حديثى كه ابو زرعه آن را نشناسد ، بى اصل است . (يعنى از مصدر مطمئنى نقل نگرديده است) .
وى علاوه بر آن كه احاديث فراوانى را از حفظ داشته ، بصيرت تامّى نيز به اَسناد احاديث و احوال رجال داشته است و ذهبى ابو زرعه را جزو علماى جرح و تعديلى كه منصف و معتدل بوده اند ، به شمار آورده است . ۴
ابو زرعه ، در علم رجال و ديگر علوم ، صاحب تأليفات بسيارى است كه از آن

1.ر .ك : سير أعلام النبلاء ، ج۱۳ ، ص۸۱ و ۲۶۰ ؛ هدى السارى ، ص۴۶۰ ـ ۴۶۴ ؛ أربع رسائل فى علوم الحديث (ذكر من يعتمد قوله فى الجرح والتعديل) ، ص۱۷۲ ؛ فتح المنّان بمقدمة لسان الميزان ، ص۲۸۲ ـ ۲۸۳ .

2.ر .ك : الجرح والتعديل ، ج۱ ، ص۳۴۹ ـ ۳۶۷ ؛ تاريخ بغداد ، ج۲ ، ص۷۰ ـ ۷۵ (ش۴۵۵) ؛ الأنساب ، ج۲ ، ص۲۷۹ ـ ۲۸۰ ؛ سير أعلام النبلاء ، ج۱۳ ، ص۲۴۷ ـ ۲۶۲ (ش۱۲۹) ؛ تذكرة الحفّاظ ، ج۲ ، ص۵۶۷ ـ ۵۶۹ (ش۵۹۲) ؛ طبقات الحفّاظ ، ص۲۷۸ (ش۵۷۵) .

3.جزيره ، به سرزمين هايى اطلاق مى شده كه بين رود دجله و فرات واقع شده اند . اين مناطق ، اكنون در كشورهاى سوريه و عراق و تركيه قرار دارند.

4.أربع رسائل فى علوم الحديث (ذكر من يعتمد قوله فى الجرح و التعديل) ، ص۱۷۲ .

  • نام منبع :
    دانش رجال از ديدگاه اهل سنت
    سایر پدیدآورندگان :
    محمدرضا جدیدی نژاد
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    انتشارات دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1381
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 1968
صفحه از 298
پرینت  ارسال به