احاديث ، متساهل بوده است و در موارد بسيارى ، احاديث ضعيف و حَسَن و حتى صحيح را در شمارِ احاديث جعلى ذكر كرده است . ۱
با اين حال ، تساهل مزبور ، سبب آن گرديده كه سيوطى در دفع جعلى بودن احاديثى كه ابن جوزى آنها را از سنن اربعه و برخى كتاب هاى ديگر در كتاب الموضوعات خود گِرد آورده است ، كتاب القول الحسن فى الذب عن السُنن و النكت البديعات على الموضوعات را تأليف كند . وى در كتاب اخير ، به دفع جعلى بودن ۳۴۳ حديث از احاديثى پرداخته كه ابن جوزى آنها را در شمار احاديث جعلى ذكر كرده است كه يك حديث از صحيح مسلم و يك حديث از صحيح البخارى (البته با نقل اين كتاب از طريق حماد بن شاكر) ، و ۳۸ حديث از مسند احمد بن حنبل ، و نُه حديث از سنن أبى داوود ، و سى حديث از سنن الترمذى ، و ده حديث از سنن النسائى ، و سى حديث از سنن ابن ماجة ، ۲ و شصت حديث از المستدرك حاكم ۳ است و بقيه ، از ساير كتاب هاى حديثى مانند : تأليفات بيهقى و الصحيح ابن خزيمه ، والصحيح ابن حبان ، ومسند الدارمى آمده است . ۴
1.ر . ك : تدريب الراوى ، ج۱ ، ص۱۵۱ .
2.به شمارش دقيق شيخ محمّد عبد الرشيد نعمانى در كتاب الإمام ابن ماجة و كتابه السنن (ص ۱۹ ـ ۲۲۸) ، ابن جوزى ۳۴ حديث از احاديث سنن ابن ماجة را در كتاب الموضوعات ، ذكر كرده است . همچنين وى هفت حديث ديگر از سنن ابن ماجة (كه غير ابن جوزى ، ساير علما ، حكم به جعلى بودن آنها كرده اند) را نيز ذكر كرده است .
3.ارقام مذكور ، با احتساب تكرار برخى از احاديث در كتاب هاى مزبور است .
4.النكت البديعات على الموضوعات ، ص۳۲۵ .
