سالمند را به تدریج نیازمند پاره‏ای مراقبت‏های بهداشتی می‏کند. افزون بر این، کاهش فعّالیت‏های اقتصادی و فزونی گرفتن هزینه‏های درمانی و مراقبتی، سالمندان را با دشواری‏های بیشتری در زندگی رو به رو می‏کند.

در روزگار کنونی و در پی افزایش متوسّط عمر انسان، بسیاری از جوامع، دچار سال‌خوردگی شده‌اند و در کنار کاستی کم جمعیت و کاهش نسل، روز به روز بر نسبت شمار سالمندان به کلّ جمعیت، افزوده می‏شود. بر پایه آمار موجود، سازمان بهداشت جهانیwho)) پیش‌بینی کرده که در سال ۲۰۵۰م، یعنی تنها یک نسل دیگر، بیش از یک پنجم جمعیت جهان، سالمند خواهند بود.^۱ این وضعیت در ایران نیز روی خواهد داد و آمارها حاکی از افزایش سهم جمعیت سالمند با سنّ بیش از ۶۵ سال از ۷/ ۵ در صد در سال ۱۳۹۰ به ۱/ ۶ در سال ۱۳۹۵ش است. این افزایش جمعیت، در گروه میان‌سالان (۳۰) تا (۶۴) سال نیز مشهود است، به نحوی که سهم آنها از کلّ جمعیت کشور به حدود ۴۴ در صد رسیده و در مجموع نشان می‏دهد بیش از نیمی از جمعیت کنونی کشور (۵۱ در صد) را افراد میان‌سال و

دو. سالمندی در روزگار کنونی

سالمندی، فرایندی زیست‌شناختی است که زمینه برخی دگرگونی‏های طبیعی را در کالبد جانداران و کاهش نیروی آنان بویژه انسان فراهم می‏آورد. در بُعد روانی نیز به معنای فرسودگی تدریجی انسان است که موجب می‏شود طراوت و شادابی، عزم و اراده، اعتماد به نفس، قدرت خطرپذیری و احساس مفید و مولّد بودن کاهش یابد.^۱ در روزگار کنونی و با توجّه به وضعیت زندگی انسان و آسانی و دشواری‏های آن، عبور از سن ۶۵ سالگی، مرز سالمندی خوانده شده است.^۲ بر پایه افزایش سن و تغییرات و نقصان بیشتر، سالمندان به سه دسته سالمند(۶۰ تا ۷۵ سال)، پیر(۷۶ تا نود سال) و خیلی پیر(۹۰سال به بالا) دسته‌بندی می‏شوند.^۳ این دسته‌بندی، نشان می‏دهد که سالمندی لزوما و به گونه همیشگی با پیری و فرتوتی مترادف نیست. پیران فرتوت، از عهده کارهای معمولی و روزمرّه خود نیز به سختی برمی‏آیند، در حالی که سالمندان می‏توانند مانند دیگر افراد، فعّالیت اقتصادی یا اجتماعی تمام یا نیمه‌وقت داشته باشند. گفتنی است که کاستی و سستی هر کس، باید با جوانی خود او سنجیده شود. افزون بر این، شتاب این نقصان در افراد متفاوت، یکسان نیست؛ امّا به گونه عمومی وجود دارد.

سالمندی، برخی تغییرات روحی و روانی را نیز پدید می‏آورد و فرد