علوم حديث : پژوهش و آموزش ^۱

پژوهش و آموزش ، دو بال رُشدِ انديشه ها و علوم اند و هريك بدون ديگرى ، ناقص . پژوهش ، پشتوانه آموزش است و آموزش ، سوال آفرين و زمينه ساز پژوهش .
با آموزش ، كاستى هاى پژوهش و نارسايى هاى آن برطرف مى شود و پرسش هاى نو جوانه مى زند و افق هاى جديد براى دانشور شكل مى گيرد و با اين تعاون ، دانشْ بالنده مى شود . لذا از رونق افتادن هركدام ، افول و ركود ديگرى را در پى دارد .
امروزه در ساحت علوم ، اين وابستگى چنان خود نموده كه هيچ پژوهشگاهى بدون آموزش سير نمى كند و هيچ مركز آموزشى ، خود را بى نياز از پژوهش نمى بيند .
علوم حديث نيز از اين قاعده مستثنا نخواهد بود ؛ بدين معنا كه بارورى آن ، در گرو پژوهش و آموزش است .
حال ،پرسش اين است كه آيا حديث و دانش هاى آن ، با تحقيق و تعليم پيش آمده است و با اين دو بال پرواز كرده است ، يا نه؟ آيا ميزان پژوهش و آموزش ، يكسان بوده است؟ اينك چه بايد كرد؟

خارج كشور و . . .از سوى مديريت حوزه يا ديگر مراكز ، از ديگر راه هاى ارتقاى علوم حديث است . هم چنين به نظر مى رسد انجام دادن سفرهاى علمى و مطالعاتى از سوى مديريت حوزه يا مراكز علمى به كشورهاى اسلامى و ديدن كارهاى حديثى آنان مى تواند تأثير گذار باشد .
در بخش عمومى كه ترويج معارف حديثى مطرح است ، به نظر مى رسد همين مراكزى كه نوع تبليغات دينى را بر عهده دارند ، مى توانند احاديث زيبا را شرح داده يا به صورت جزوه هايى به همگان ارائه دهند . در اين جزوه ها مى توان سؤال هايى را كه در زندگىِ روزمره جارى است ، طرح و جواب آن را از احاديث استخراج كرد . با انجام يافتن چنين كارهايى ، نقش و جايگاه حديث در زندگى اجتماعى بيشتر احساس خواهد شد .
رسانه هاى عمومى همانند مطبوعات نيز مى توانند با اختصاص دادن بخشى از كار خود به حديث هاى زيبا و انعكاس آنها ، در عرصه عمومى سازى معارف حديث ، شريك باشند .